روايت احمد خرم؛ چه كسي مانع سرمايه‌گذاري خارجي در فرودگاه امام شد؟

زهرا علي‌اكبري - احمد خرم كه در دوران تصدي وزارت راه و ترابري ، فاز اول فرودگاه امام خميني(ره) را با حاشيه‌هاي عجيب و غريب و فراوان افتتاح كرد، روايتي عجيب از ماجراي ساخت اين فرودگاه در گفتگو با كافه خبر خبرآنلاين ارائه داد.
وزير راه و ترابري در دولت اصلاحات در اين گفتگو با تاكيد بر اينكه انتقادات رستم قاسمي، وزير كنوني راه و شهرسازي در خصوص استاندارد پايين فرودگاه امام خميني تا حدي درست است، گفت: من قرارداد ساخت اين فرودگاه را نبستم. وقتي وارد وزارت راه و ترابري شدم، نزديك به يازده سال بود كه عمليات اجرايي اين پروژه آغاز شده بود و اتفاقا پيش از ورود من به اين وزارتخانه نيز فرودگام امام حواشي عجيب و باورنكردني را پشت سر گذاشته بود.

بيشتر بخوانيد:

واقعا استاندارد فرودگاه امام خميني(ره) شبيه يك روستاست؟

واكنش معنادار رستم قاسمي به سوالي درباره خبر استعفايش

وزير راه و شهرسازي كه اين روزها سايه استعفا و استيضاح بر سرش سنگيني مي‌كند، ناگهان حرف‌هاي عجيبي درباره مهمترين فرودگاه بين‌المللي ايران بر زبان آورد.
رستم قاسمي در حالي منتقد كيفيت اين فرودگاه است كه روابط عمومي وزارت تحت‌تصدي‌اش سه روز پيش ماجراي استعفاي وي را تكذيب كرد. پيش‌تر جنجال دستگيري مشاور وي و سپس انتشار تصاويري از زندگي خصوصي وي در فضاي رسانه‌اي داغ شده بود.يا اين همه انتقادات تند وي پرونده يك سرمايه‌گذاري خارجي ناموفق و پرحاشيه را بار ديگر گشود.
رستم قاسمي گفته است:«هر چند در فرودگاه‌هاي كشور اقدامات و كارهاي بزرگي انجام شده، اما وضعيت خوبي ندارند. بنده به دليل وظايف كاريم به ۶٠ كشور دنيا سفر كرده‌ام و واقعا وقتي از فرودگاه كشورهاي خارجي وارد فرودگاه امام مي‌شوم گويي از يك شهر بزرگ وارد يك روستا شده‌ام.
وي ادامه داد: اين فرودگاه‌ها در شأن جمهوري اسلامي ايران نيست و در كنار مهمانان خارجي در حين عبور از تونل فرودگاه امام واقعا خجالت مي‌كشم و اين وضعيت فرودگاهي كشور در شأن مردم و جمهوري اسلامي ايران نيست.»

چه شد كه ساخت فرودگاه به بنياد واگذار شد؟

انتقادات تازه از فرودگاه امام بهانه گفتگو با احمد خرم، وزير راه و ترابري در دولت اصلاحات شد، كسي كه از اول فرودگاه امام را افتتاح كرد. او با تاييد اين نكات گفت: موضوع تا حدي به استاندارد ساخت اين فرودگاه بازمي‌گردد. بايد بدانيد در وضعيتي كه توضيح خواهم داد چه بود، قرارداد ساخت اين فرودگاه به بنياد مستضعفان واگذار شد و طبيعي بود كه كيفيت ساخت دستخوش تغيير شود.
خرم با اشاره به اين‌كه عمليات ساخت اين فرودگاه از اواسط دهه چهل شمسي آغاز شد، گفت: اين فرودگاه پانصد نفر پرسنل را در همين دوره زماني گزينش كرد اما شايد برايتان جالب باشد كه بدانيد وقتي فرودگاه به بهره‌برداري رسيد، تمامي اين پانصد نفر بازنشست شده بودند، از اين منظر روشن است فاصله زماني ايده اوليه و طراحي تا بهره برداري چقدر طولاني بوده است.

رييس سابق سازمان نظام مهندسي با اشاره به اينكه پس از پايان جنگ و در سال‌هاي پاياني دهه شصت، بار ديگر مساله ساخت اين فرودگاه مطرح مي‌شود، گفت: بعد از اينكه تصميم دوباره براي ساخت اين فرودگاه اتخاذ شد، مناقصه‌اي برگزار كردند و شركت ADP كه شركتي فرانسوي است براي طراحي فرودگاه برنده شد و مقرر گرديد اين فرودگاه براي ۴۵ تا ۵۰ ميليون مسافر ساخته شود، در اين زمان شركتي داخلي به عنوان پيمانكار برنده پروژه شد و كار آغاز گرديد.
وي افزود: چندي بعد، رييس بنياد مستضعفان و جانبازان وقت تصميم گرفت بنياد را وارد ساخت اين فرودگاه كند و از اينجا بهانه‌جويي‌ها آغاز شد. مساله آفريدند و برخورد كردند تا اينكه يكي دو سال بعد از آغاز پروژه و در حالي كه كار با كيفيت خوبي هم پيش مي‌رفت بالاخره آن شركت خصوصي را خلع يد كردند و كار ساخت فرودگاه به بنياد مستضعفان و جانبازان واگذار شد. خاطرم هست كه وقتي كار را شروع كردند، طلب آن شركت را نداده بودند.
وي با تاييد اين نكته كه اين اتفاق در دوران رياست آقاي رفيق دوست بر بنياد مستضعفان اتفاق افتاد، ادامه داد: كار توسط شركت‌هاي تحت پوشش بنياد مستضعفان و جانبازان پيش مي‌رفت تا اينكه من سال ۱۳۸۰ وارد وزارت راه و ترابري شدم .
خرم با اشاره به اينكه اين پروژه به همراه سه – چهار پروژه ديگر به آبروي نظام تبديل شده بودند، گفت: همان زمان يكي از مهمترين اقدامات من اين بود كه راهي بازديد از اين فرودگاه شدم. به مدير پروژه فرودگاه گفتم چقدر بودجه براي اتمام اين پروژه لازم داري؟ وي گفت: هفت ميليارد تومان به همراه سه ماه فرصت. بعد از چهار ساعت بازديد از بخش‌هاي مختلف به او گفتم چقدر بودجه براي اتمام اين پروژه لازم داري؟ مكتوب كن. وي هفت ميليارد تومان را مكتوب كرد. به او گفتم بهتر است بنويسي ۱۵۰ ميليارد تومان بودجه به همراه سه سال فرصت. البته حرف من به ايشان برخورد اما واقعيت اين بود كه ما ۱۵۰ ميليارد تومان بودجه از آن به بعد تا افتتاح فاز يك پرداخت كرديم و دو سال زمان صرف شد تا فاز اول فرودگاه امام خميني(ره) به بهره برداري برسد.
وي با اشاره به اينكه از ابتدا مي‌دانستم پيمانكاراني چون بنياد مستضعفان و قرارگاه نمي‌توانند فرودگاهي در استانداردهاي اروپايي كه هيچ، در استاندارد آسيايي بسازند، اضافه كرد: متاسفانه استانداردهاي مد نظر در اين پروژه رعايت نشد و تنها كاري كه از دست من برآمد اين بود كه در دوره مسئوليت خودم تلاش كردم تاسيسات مانند نور و صوت و تجهيزات مكانيكي و برق و ... از بهترين كمپاني‌ها تامين شود . يادم هست همان زمان در بازديد از سرويس بهداشتي فرودگاه ديدم كه از كاشي درجه دو استفاده كرده بودند، عصبي شدم و به آن فرد گفتم تو حاضري در خانه خوت از اين كاشي استفاده كني كه اينجا چنين كاري كردي؟

ماجراي سرمايه‌گذار خارجي چه بود؟

احمد خرم با اشاره به مقاومت شديد مقابل سرمايه‌گذاري خارجي در اين فرودگاه تاكيد كرد: جالب است بدانيد بودجه احداث فرودگاه امام خميني در آن دوره زماني هفت ميليارد تومان در سال بود. يعني با احتساب قيمت ثابت، اگر تلاش ويژه در دولت اصلاحات انجام نمي‌شد و روند تخصيص بودجه تغيير نمي‌كرد، بيست سال تا بيست و دو سال از سال ۱۳۸۰ طول مي‌كشيد تا اين فرودگاه به بهره ‎برداري برسد.
خرم گفت: همان زمان من به همراه آقاي عارف بازديد از تركيه داشتيم . من آقاي عارف را به ترمينال آتاتورك بردم. ترمينالي كه شركتي تركيه‌اي- اتريشي تاو ساخته بود و استاندارد بالايي در حد فرودگاه فرانكفورت داشت. ايشان نيز ديد و مذاكره ما با شركت تاو آغاز شد .
او با اشاره به اينكه فاز يك فرودگاه امام خميني توسط بنياد با بودجه‌اي در محدوده ۱۷۹ ميليون دلار ساخته شد، تاكيد كرد: شركت‌هاي ديگر به ما ارقامي بسيار بالا داده بودند. شركت‌هايي از آلمان و اتريش و ... اما شركت تاو رقمي پيشنهادي مهمي داشت . اين شركت قرار بود دو ساله فاز دو فرودگاه امام را با قيمت ۹۶ ميليون دلار احداث كند كه ماجراهاي عجيب و غريبي پيش آمد.
وي گفت: بنياد مستضعفان مي‌خواست پروژه فازهاي دو، سه و چهار فرودگاه امام را نيز در اختيار بگيرد از اين رو مقاومت برابر سرمايه‌گذاري خارجي در اينجا شكل گرفت و هزينه‌هاي سنگيني را براي كشور به بار آورد.