ورود به شبكه مديران حرفه اي... https://t.me/hrmSupergroup سايت انجمن صنفي مديران ( مديريت ،اشتغال و ...) http://www.shoghl.org/:

افت ايران در شاخص توسعه انساني؛ ارزيابي رفاه ايرانيان در 2021 ميلادي

۱۱ آبان ۱۴۰۲

اكو ايران: در سال 2021 ايران رتبه‌ي ۷۶ام جهان را در شاخص توسعه‌ي انساني داشت. مردم ايران به طور ميانگين 74 سال اميد به زندگي داشته‌اند و 10.6 سال را صرف تحصيلات كرده‌اند. همچنين بيشترين ميزان شاخص توسعه‌ي انساني در 2021 به كشور سوئيس تعلق داشت.

افت ايران در شاخص توسعه انساني؛ ارزيابي رفاه ايرانيان در 2021 ميلادي

به گزارش اكو ايران، سالنامه‌ي سال 1401 آماري وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي منتشر شد. در بخشي از اين سالنامه به وضعيت جهاني شاخص توسعه‌ي انساني پرداخته شده است. توسعه‌ي انساني يكي از شاخص‌هاي مهم توسعه‌ است كه رفاه زندگي انسان‌ها و وضعيت اجتماعي آن‌ها را مد نظر قرار مي‌دهد.

بررسي اين شاخص در ميان كشورهاي جهان نشان از اختلاف قابل توجه عملكرد اقتصادي كشورها در هر مقطع زماني دارد.

وضعيت جهاني شاخص توسعه‌ي انساني

 شاخص توسعه‌ي انساني (HDI) توسعه‌يافتگي اقتصادي-اجتماعي ملت‌ها را بر اساس ابعاد كليدي توسعه‌ي انساني اندازه مي‌گيرد. بررسي اين شاخص مي‌تواند مشخص كند كه چگونه دو كشور با سطح درآمد ناخالص ملي برابر وضعيت اجتماعي–اقتصادي و رفاه متفاوتي دارند.

توسعه انساني به معناي آزادي بيشتر مردم براي زندگي كردنِ باارزش و در واقع به معناي توسعه‌ي توانايي‌هاي افراد و دادن فرصتي براي استفاده از آن‌ها است. شاخص توسعه‌ي انساني پس از به وجود آمدن اين آگاهي كه رشد اقتصادي خود‌به‌خود به رفاه بيشتر زندگي انسان‌ها منجر نمي‌شود، به معيارهاي توسعه‌ي اقتصادي اضافه شد. بنابراين اين شاخص بر غناي زندگي انسان‌ها متمركز است و نه صرفا غناي اقتصادي.

 اين شاخص از سه جزء تشكيل شده است كه ميانگين هندسي آن‌ها عدد شاخص كل را به دست مي‌دهد. اين سه جزء اميد به زندگي، تحصيلات و استاندارد زندگي مناسب هستند.

اميد به زندگي بُعد سلامت و بهداشت و درمان جامعه را مي‌سنجد و برابر با تعداد سال‌هايي است كه در بدو تولد يك فرد انتظار مي‌رود كه عمر كند. اين شاخص با توجه به مكان جغرافيايي، جنسيت، نژاد متفاوت است و معمولا براي گروه‌هاي‌ جمعيتي مختلف به صورت جداگانه محاسبه مي‌شود.

تحصيلات، وضعيت آموزش در جامعه را ارزيابي مي‌كند و توسط دو متغير بررسي مي‌شود؛ اولين متغير سال‌هاي مورد انتظار تحصيل بر اساس سن ورود به مدرسه است و دومين متغير ميانگين سال‌هاي تحصيل براي بزرگسالان 25 ساله و بيشتر است. استاندارد زندگي نيز توسط درآمد سرانه‌ي ناخالص ملي اندازه‌گيري مي‌شود.

 آمار شاخص توسعه‌ي انساني و اجزاي آن هر ساله توسط برنامه توسعه‌ و پيشرفت سازمان ملل (UNDP) ارائه مي‌شود. آخرين گزارش اين شاخص مربوط به سال 2021 ميلادي بوده كه در سالنامه‌ي آماري وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعي سال 1401 براي كشورهاي مختلف آورده شده است.

 مطابق اين آمار، سوئيس با عدد شاخص 0.962 بيشترين شاخص توسعه‌ي انساني در جهان را داشته است و در صدر جدول اين شاخص قرار گرفته است. اميد به زندگي در اين كشور 84 سال، سال‌هاي مورد انتظار تحصيل 16.5 سال و ميانگين سال‌هاي تحصيل 13.9 سال بوده است.

از سوي ديگر كمترين ميزان شاخص توسعه‌ي انساني در ميان كشورهاي جهان با عدد 0.385 مربوط به سودان جنوبي بوده است. مردم اين كشور به طور ميانگين 55 سال اميد به زندگي داشته‌اند و انتظار مي‌رفته كه 5.5 سال را صرف آموزش كنند. ميانگين سال‌هاي تحصيل نيز در اين كشور 5.7 سال بوده است.

بررسي اجزاي شاخص توسعه‌ي انساني در سال 2021 نيز نشان مي‌دهد بيشترين ميزان اميد به زندگي در جهان برابر با 85.5 سال و مربوط به هنگ‌كنگ است. بنابراين مي‌توان گفت مردم اين كشور از بيشترين ميزان امكانات بهداشت و درمان برخوردارند. همچنين در ميان كشورهاي جهان مردم آلمان با 14.1 سال بيشترين ميانگين سال‌هاي تحصيل را دارند. بنابراين طبق اين شاخص به آموزش در اين كشور نسبت به كشورهاي ديگر اهميت بيشتري داده شده است. 

اختلاف حدود 30 ساله در اميد به زندگي افراد ميان كشورهاي مختلف و اختلاف 8.4 ساله ميان ميانگين سال‌هاي تحصيلات در كشورهاي مختلف نشان از اختلاف زياد رفاه زندگي انسان‌ها در نقاط مختلف جهان دارد.

در اين ميان بررسي وضعيت ايران نشان مي‌دهد كه اين كشور در سال 2021 در رتبه‌ي 76 ام جهان از حيث توسعه انساني قرار گرفته است.

ايران: رتبه‌ي 76 جهان در شاخص توسعه‌ي انساني

 نگاهي به مقادير شاخص توسعه‌ي انساني در سال 2021 حاكي از اين است كه در اين سال، ايران با مقدار شاخص برابر با 0.774 در رتبه‌ي 76 جهان قرار گرفته است. اين در حالي است كه در سال 2019 كشور با رقم شاخص 0.783 در رتبه‌ي 70 قرار داشت و بنابراين ايران در اين دو سال در رتبه‌ي شاخص توسعه‌ي انساني 6 پله سقوط كرده است. همچنين اميد به زندگي مردم ايران به طور ميانگين در سال 2021 برابر با 73.9 سال بود. اين مقدار نسبت به سال 2019 كه برابر با 76.7 سال بود، 2.8 سال كم شده است.

 همچنين ايرانيان در سال 2021 به طور ميانگين 10.6 سال را صرف تحصيل كرده‌اند، كه اين مقدار در سال 2019 برابر با 10.3 سال بوده است. بنابراين ميانگين تحصيلات مردم ايران در اين دو سال 0.3 سال افزايش يافته است.

 مقايسه‌ي وضعيت شاخص توسعه‌ي انساني ايران با چند كشور مشابه، همسايه و مهم جهان نيز مي‌تواند ديدگاه خوبي در اين مورد وضعيت كشور به دست دهد.

 آمار و ارقام نشان مي‌دهند كه ايران در رتبه‌بندي شاخص منابع انساني در سال 2021 پايين‌تر از آلمان، ايالات متحده، عربستان سعودي و تركيه و بالاتر از چين و عراق ايستاده است.

همچنين اميد به زندگي مردم ايران نيز در سال 2021 از آلمان، چين، آمريكا، عربستان و تركيه كمتر و از عراق و روسيه بيشتر بوده است. ايرانيان به طور ميانگين نسبت به مردم تركيه، عراق و چين سال‌هاي بيشتري را صرف آموزش كرده‌اند؛ با اين وجود ميانگين سال‌هاي تحصيل آن‌ها كمتر از مردم آلمان، آمريكا، روسيه و عربستان سعودي بوده است.