واكنش‌ها به افزايش قيمت اينترنت
حامد بيدي كنشگر حقوق اينترنت معتقد است كه اين افزايش قيمت، بيشتر به‌دليل گران‌تر كردن ترافيك بين‌المللي است: مطلوب نظر بسياري از سياست‌گذاران اين است تا اينترنت گران‌تر هم بشود، خصوصاً ترافيك بين‌المللي. ترافيك داخلي با انواع يارانه‌ها بازهم با قيمت پايين‌تر از نرخ معمول اجرا مي‌شود. درحال‌حاضر ترافيك داخلي با ۵۰ درصد تخفيف روي اپراتور‌ها اجرايي مي‌شود كه همين موضوع نقض بي‌طرفي شبكه است.
تاريخ انتشار: ۱۴:۳۲ - ۰۹ دي ۱۴۰۲
زارع‌پور: بسته‌هاي بلندمدت اينترنت تا آخر سال برمي‌گردند
ميرسليم: فضاي مجازي بي در و پيكر است، بايد قانونمند شود /فعالان فضاي مجازي بايد شناسايي و داراي پروانه كسب و كار شوند
به گزارش هم ميهن، از مهرماه امسال كه زمزمه‌هاي افزايش تعرفه اينترنت به گوش رسيد، وزير ارتباطات گفت: «فعلاً برنامه‌اي براي گران‌شدن بسته‌هاي اينترنتي نداريم.»، اما ظاهراً پيگيري اپراتور‌ها براي بالا بردن تعرفه‌ها در يكي، دو ماه اخير ادامه پيدا كرده و همان‌طور كه پيش‌بيني مي‌شد، افزايش تعرفه اينترنت در دستور كار قرار گرفت.
در واكنش به اين موضوع عيسي زارع‌پور، وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات، اعلام كرد: «كيفيت اينترنت خط قرمز ماست» و با اشاره به اينكه اپراتور‌ها با هدف توسعه تجهيزات و افزايش كيفيت اينترنت مي‌خواهند تعرفه را بالا ببرند، موافقت خود را با افزايش تعرفه اينترنت اعلام كرد. از همين‌رو سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي اعلام كرد، تعرفه‌ها حدود ۳۰ درصد افزايش خواهد يافت به‌شرطي‌كه كيفيت نيز بهبود پيدا كند.
در همين رابطه گفت‌وگويي با حامد بيدي، مديرعامل كارزار و كنشگر اينترنت انجام داديم. بيدي معتقد است، افزايش قيمت تعرفه‌ها نه‌تنها برخلاف رويكرد جهاني دراين‌زمينه است، بلكه به حاكميت كمك مي‌كند تا قيمت ترافيك بين‌المللي را افزايش دهند.
افزايش قيمت بيش از ۳۰ درصد
با وجودي كه سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي اعلام كرده بود افزايش قيمت تعرفه‌هاي اينترنت «حدود ۳۰ درصد» خواهد بود، اما بررسي‌ها نشان مي‌دهد اين افزايش قيمت، حداقل ۳۴ درصد و حداكثر ۴۸ درصد است. بسته‌هاي حجيم و بلندمدت با قيمت بيشتر برگشته‌اند و برخي بسته‌هاي محبوب كاربران نيز افزايش قيمت داشته‌اند.
بررسي‌ها نشان مي‌دهد، بسته يك گيگابايت يك‌ماهه در ايرانسل و همراه اول از ۱۰۵۰۰ تومان به ۱۴۱۰۰ تومان رسيده و ۳۴ درصد افزايش قيمت داشته است. پيش‌تر اپراتور‌ها در نامه درخواست خود جهت تغيير تعرفه، اعلام كرده بودند، بسته‌هاي يك و دو گيگابايت نيازي به تغيير قيمت ندارند.
بسته اينترنت پنج گيگابايت يك‌ماهه ايرانسل نيز از ۲۳۶۰۰ به ۳۷۱۰۰ تومان رسيده كه اين رقم نيز حكايت از افزايش حدوداً ۳۰ درصدي دارد. در بسته‌هاي چهار ماهه ايرانسل و همراه اول نيز تغييرات قيمتي و حجمي اعمال شده است. بسته ۱۵ گيگابايت در روز‌هاي گذشته با قيمت ۶۲ هزار تومان به فروش مي‌رسيد و حالا اين رقم به ۱۱۸ هزار تومان رسيده است. اين عدد فراتر از ۳۴ درصدي است كه پيش‌تر اعلام شده بود. همچنين بسته‌هاي بلندمدت به سبد محصولات برگشته‌اند و حالا اپراتور‌هاي همراه اول و ايرانسل بسته‌هاي شش‌ماهه را نيز با قيمت بين ۱۵۰ تا حدود ۵۰۰ هزار تومان اضافه كرده‌اند.
حامد بيدي كنشگر حقوق اينترنت درخصوص نحوه قيمت‌گذاري و افزايش قيمت تعرفه‌هاي اينترنت گفت: «نحوه قيمت‌گذاري تا حدي به‌شكل انعطاف‌پذير به اپراتور‌ها داده شده و با همين قوانين فعلي مي‌توانند قيمت را افزايش دهند. خاطرتان باشد دولت حسن روحاني و شخص آقاي آذري‌جهرمي، اپراتور‌ها را جريمه كرد كه به‌تبع‌آن حدود سه‌سال اپراتور‌ها اجازه افزايش قيمت نداشتند، چون خلاف قوانين تدوين‌شده عمل كرده بودند و بابت‌اش جريمه شدند كه به آن سركوب قيمت مي‌گفتند. از آن ماجرا سه‌سال گذشت و بحث افزايش قيمت مطرح شد كه سرانجام اجرايي شد.»
به چه سمتي مي‌رود؟
بعد از افزايش تعرفه‌هاي اينترنت، محمدجواد آذري‌جهرمي، وزير ارتباطات دولت حسن روحاني با انتشار توئيتي اعلام كرد: اين افزايش قيمت‌ها در نهايت مردم را به‌سمت استفاده از اينترنت ماهواره‌اي سوق خواهد داد كه پيش‌تر اعلام شده بود به‌زودي به‌صورت رايگان در اختيار مردم قرار مي‌گيرد.
در شبكه‌هاي اجتماعي نيز بسياري از كاربران با انتقاد از اين افزايش قيمت، افزايش حقوق ۲۰ درصدي‌شان را با افزايش تعرفه‌هاي ۳۴ درصدي قياس كردند و از ناعادلانه‌بودن آن گفتند.
حامد بيدي معتقد است كه اين افزايش قيمت، بيشتر به‌دليل گران‌تر كردن ترافيك بين‌المللي است: «مطلوب نظر بسياري از سياست‌گذاران اين است تا اينترنت گران‌تر هم بشود، خصوصاً ترافيك بين‌المللي. ترافيك داخلي با انواع يارانه‌ها بازهم با قيمت پايين‌تر از نرخ معمول اجرا مي‌شود. درحال‌حاضر ترافيك داخلي با ۵۰ درصد تخفيف روي اپراتور‌ها اجرايي مي‌شود كه همين موضوع نقض بي‌طرفي شبكه است. بيشتر به‌لحاظ سياست‌گذاري، مدنظر دوستان گران‌تر كردن ترافيك بين‌المللي است.
چنين موضوعي در اسناد بالادستي مثل مصوبات شورايعالي فضاي مجازي نيز وجود دارد با اين عنوان كه اينترنت و ترافيك داخلي نسبت به ترافيك بين‌المللي اينترنت، مزيت‌بخشي شود. يكي از ابزار‌هاي مزيت‌بخشي آن؛ تفاوت نرخ و تعرفه است كه به وضوح مشخص است. اين گراني‌ها بيشتر روي اينترنت واقعي اعمال مي‌شود تا مصرف داخلي ترافيك.»
خلاف جهت دنيا
افزايش تعرفه‌هاي اينترنت در ايران در حالي رخ داده كه چنين امري در كشور‌هاي پيشرفته به‌صورت معكوس اعمال مي‌شود. كشور‌هاي توسعه‌يافته به‌دليل بهبود زيرساخت‌هاي شبكه، نه تنها سرعت اينترنت را افزايش مي‌دهند بلكه قيمت تعرفه‌ها را براي كاربران كاهش مي‌دهند.
موضوعي كه با تاييد حامد بيدي همراه شده و معتقد است، باتوجه به بهبود زيرساخت‌ها اتفاقاً قيمت تعرفه‌ها در حمايت از مردم، كاهش يافته است: «اساساً تعرفه اينترنت به زبان ساده در دنيا رو به كاهش است. به‌طورمثال، در آمريكا طي ۲۰ سال اخير تعرفه اينترنت به ازاي هر گيگابايت، ۹۸ درصد كاهش داشته است. اين كاهش شديد قيمت به‌دليل رشد زيرساخت‌ها و پيشرفت تكنولوژي است؛ بنابراين ازاين‌سو با كاهش قيمت جهاني روبه‌رو هستيم، اما در ايران به‌دليل تورم و نبود زيرساخت‌ها، قيمت‌ها افزايش مي‌يابد.
چنين موضوعي وقتي مي‌تواند به‌درستي تحليل شود كه بدانيم شركت مخابرات با چه قرارداد‌ها و چه شركت‌هايي، اينترنت را وارد كشور مي‌كند. در صورتي‌كه شفافيت وجود داشته باشد، مي‌توانيم تحليل صحيحي داشته باشيم؛ بنابراين ممكن است دولت اينترنت را گران به اپراتور‌ها بفروشد. اتفاقاً يك فرضيه اين است كه در اين مدت اپراتور‌ها به‌جاي چانه‌زني، بايد از دولت مي‌خواستند اينترنت را با قيمت پايين‌تري در اختيار اپراتور‌ها قرار دهد. صرفاً نمي‌توانيم بگوييم، چون تورم است، پس بايد تعرفه‌ها افزايش يابد.»
اختلال و فيلترينگ
آذري‌جهرمي هفته گذشته با انتقاد از شركت‌هاي اپراتور به‌دليل درخواست افزايش ۱۰۰ درصدي تعرفه‌هاي اينترنت چنين نوشت كه اپراتور‌ها به‌جاي درخواست افزايش قيمت بايد نسبت به فيلترينگ گسترده سايت‌ها و شبكه‌هاي اجتماعي انتقاد مي‌كردند كه عامل اصلي چنين بحراني شده است.
حامد بيدي نيز هم‌عقيده با وزير ارتباطات دولت روحاني است: «در كنار آسيبي كه فيلترشكن به كاربر‌ها از هر نظر وارد مي‌كند، موضوع مهم ديگري نيز وجود دارد. موضوع، اختلال‌هايي است كه منجر به «ريترانسميشن» مي‌شود، به‌اين‌معنا كه به‌خاطر اختلال‌هاي موجود و فيلترينگ، داده‌هايي چند باره از سوي كاربر دريافت و ارسال مي‌شود و اين موضوع باعث مي‌شود خروجي كاربر با ۵۰۰ مگابايت، يك گيگابايت محاسبه شود؛ چون اين وسط داده‌هاي بي‌رويه، به‌دليل فيلترينگ مصرف مي‌شود و اپراتور هم يك گيگابايت را محاسبه مي‌كند.
چنين اتفاقي، در كشور‌هاي ديگر اصلاً با اين اعداد و ارقام رخ نمي‌دهد. اين موضوع ناشي از بد عمل‌كردن اپراتورهاست كه اصلاً نسبت به اين موضوع حساسيتي ندارند و صرفاً دنبال گران‌كردن قيمت تعرفه‌ها هستند. نكته حائز اهميت ديگر اين است كه در دنيا، بين اپراتور‌ها رقابت وجود دارد و كاربر اين حق را دارد تا خودش اپراتور را انتخاب كند، اما اينجا اپراتور‌ها غيرپاسخگو هستند و با توجه به اينكه به‌صورت انحصاري شكل گرفته، طبعاً مردم قدرت انتخاب ندارند.»
در عصر حاضر، اينترنت بخش جدايي‌ناپذير زندگي انسان است. كيفيت مطلوب در كنار دسترسي آسان به سايت‌هاي مختلف، مي‌تواند آسايش رواني مناسبي را براي مردم هر جامعه‌اي همراه كند. در يكي، دو سال اخير، اما نه تنها فيلترينگ گسترده باعث افزايش هزينه مردم در استفاده از اينترنت شده، بلكه حالا بايد با افزايش بيش از سي‌درصدي تعرفه‌ها نيز كنار بيايند.