سفیران سلامت همان پزشکان همیشه بیدار و آنلاین در قطارها هستند که این روزها بیش از گذشته با وجود شرایط سخت و گاها طاقت فرسا به مداوای بیماران مسافر می‌پردازند. شرایطی که در تضاد کامل با مفاد قرارداد است و در صورت مخالفت پیام‌های تهدیدآمیز دریافت می کنند.

به گزارش خبرنگار اقتصادی "خبرگزاری دانشجو"، همه ما کم و بیش با قطار سفر کرده‌ایم، اما شاید کمتر مسافری باشد که آگاهی نسبی از همراهی سفیران سلامتی در قطارها داشته باشند. سفیرانی که یکسره آن لاین بوده و ساعت کاری خاصی ندارند. دفترشان گوشه‌ای از سالن رستوران قطار است و از وقت‌دهی و منشی نیز خبری نیست. سر و صدای و رفت‌وآمد بی‌وقفه مسافران به این بخش از قطار و بوی غذا به نوعی آزارشان می‌دهد و مختل شدن استراحت کوتاه‌مدتشان از سوی دیگر. زمستان، سرما را تحمل می‌کنند و در تابستان، گرمای آشپزخانه را. اما ماجرا تنها به اینجا ختم نمی‌شود.

داستان به معروف‌ترین شرکت مسافربری ریلی ایران برمی‌گردد و پزشکانی که در خطوط ریلی بین شهری ایران خدمت می‌کننند. در گذشته روال کار به این شکل بود که راهبری هر بخش بر عهده قسمتی بود و اعزام پزشکان نیز به صورت موردی و حق السیر انجام می‌پذیرفت و خبری از قراردادهای کاری نبود. کار تا مرداد ماه سال جاری به همین منوال ادامه داشت تا اینکه به یکباره این شرکت مسافربری بدون انجام مناقصه، اعزام پزشک در تمام قطارها را به شرکتی با عنوان "پژوهشگاه بیوتکنولوژی باروری ابن‌سینا" واگذار کرد.

شرکتی که عنوانش هیچ ارتباطی به قطار و پزشکان قطار ندارد اما به دلیل همین نام از پرداخت مالیات معاف بوده و مصونیت‌های خاص خود را دارد. بر این اساس اعزام پزشک در تمامی قطارها شرکت مسافربری رجا در قراردادی 5.8 میلیارد تومانی با 25 درصد متمم به شرکت فوق‌الذکر واگذار شد.

البته ناگفته نماند مدیریت پروژه اعزام پزشک نیز بر عهده ص.الف برادرزاده یکی از مقامات عالی وزارت راه و شهرسازی می‌باشد و پدر وی نیز مدیریت این پژوهشکده را بر عهده دارد. موضوعی که مانعی جدی برای هر گونه مخالفت را فراهم آورده است.

خبری از قرارداد و بیمه نیست

اما مشکل کجاست؟ به گفته پزشکان قطار، این پژوهشکده به هیچ کدام از تعهداتی که در قراردادش با شرکت رجا تعریف شده است، عمل نکرده و قراردادی نیز به پزشکان خود ارائه نداده و با روش‌هایی خاص از پزشکان امضا گرفته و حتی نسخه‌ای از این قرارداد را به پزشکان ارائه نمی‌دهند و افراد برای بیمه‌شدن قراردادی در دست ندارند.

در بند نوزدهم قراردادی که مابین شرکت مسافربری رجا با این پژوهشکده منعقد شده، آمده است "مجری مکلف است در پرداخت حق بیمه، حقوق و دستمزد و سایر مزایای شغلی متعلقه به پزشکان اعزامی با قطار رعایت قوانین، مقررات، بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های جاری کشور را نموده و برای هر فرد فیش حقوقی صادر نماید. توضیح اینکه فیش حقوقی هر فرد می‌بایست حاوی کلیه اطلاعات لازم در خصوص دستمزد دریافتی، روزهای کارکرد و تعداد سرویس‌های اعزامی، اضافه کار متعلقه به سیر، مزایا، جمع ناخالص، ریز کسور قانونی و رقم خالص دریافتی باشد." این در حالی‌ست که پزشکان قطار مدعی‌اند حقوق ثابتی دریافت نمی‌کنند و همانند گذشته به صورت حق‌السیر، دریافتی داشته و به همین دلیل خبری از فیش حقوقی نیست. این پژوهشکده در قرارداد خود با پزشکان نوشته است: "حق‌الزحمه مربوط به انجام موضوع قرارداد طبق ساعات حضور و ارائه خدمات پزشکی قطارهای مسافری بر اساس جدول حق‌الزحمه سیر و پس از تائید پژوهشکده و کسر کسورات قانونی به صورت ماهانه پرداخت می‌گردد و مبنای کسور حق‌الزحمه فوق، قوانین و مقررات موضوعه و مستنداتی است که در اختیار امور مالی پژوهشگاه می‌باشد."

نادیده گرفتن بندهای قرارداد در به کار گیری پزشکان

در تعهدنامه آمده است که "پژوهشکده باید از پزشکانی استفاده کند که دارای توانمندی و سلامت جسمانی، عدم اعتیاد به مواد مخدر، سلامت روحی و روانی بوده و شاغل، دانشجو و یا بازنشسته نباشند، دارای کارت پایان خدمت بوده و سوء پیشینه کیفری نیز نداشته باشند"، اما بعضا مشاهده شده است که پزشکانی با سن‌های بالا که از مشکلات جسمی فراوانی رنج می‌برند استفاده شده و در پاره‌ای موارد نیز دانشجویان بی‌تجربه که هنوز پروانه دائم دریافت نکرده و یا طرح خود را نگذرانده‌اند، در لیست پزشکان سیری قرار گرفته‌اند.

در قرارداد برای تاخیر در مراجعت‌های بیش از سه ساعت تا 24 ساعت به ازای هر ساعت تاخیر مبلغ شصت و دو هزار ریال (62000 ریال) در نظر گرفته شده است در صورتی که مبلغ پرداختی به پزشکان سی هزار ریال (30000 ریال) است چرا که متاسفانه پزشکان از متن قرارداد بی‌اطلاعند و همین بی‌اطلاعی آنان را ناچار به پذیرش می‌نماید.

رستوران قطار؛ محل استقرار پزشکان

نکته دیگر مکان استقرار پزشکان در قطارهاست. در قرارداد میان شرکت رجا و پژوهشکده فوق‌الذکر تمامی شرایط مکان استقرار پزشک در قطار قید شده است اما آنگونه که پزشکان به ما گفته‌اند محل استقرار و ویزیت بیماران در سالن رستوران بوده و این محل در بهترین شرایط با یک پرده و بعضی اوقات نیز با ملافه‌هایی از این رستوران منفک می‌شود. وجود سروصدای ناشی از ازدحام مسافران در رستوران به علاوه بوی غذا و تهویه نامناسب در این قسمت که بیشتر به یک انباری شباهت دارد، کار را برای پزشکان بسیار سخت و در پاره‌ای موارد غیرممکن می‌کند تا جایی که یکی از این پزشکان می‌گفت به دلیل سر و صداهای ناشی از موتور و چرخ قطار نه می‌توانیم صدای نبض بیمار را بشنویم و نه حتی به دلیل تکان‌های زیاد قادر به لمس هستیم.

شهر مقصد خوابگاه ندارد؛ خبری از استراحت نیست

و اما محل اسکان و استراحت پزشکان در شهر مقصد. این نیز از مشکلاتی است که پزشکان را گلایه‌مند کرده است. در قرارداد این شرکت آمده است مجری مکلف است ترتیبی اتخاذ نماید تا کلیه پزشکانی که از طرف وی با قطار اعزام نماید پس از هر سرویس رفت و برگشت (متناسب با هر مسیر تعیین شده در پیوست شماره شش قرارداد) استراحت نماید. در صورتی که این پزشکان می‌گویند در برخی شهرها هیچ خوابگاهی برای استراحت در نظر گرفته نشده و در شهری مانند مشهد نیز که چنین خوابگاهی وجود دارد به دلیل ازدحام پزشک باید منتظر خالی شدن خوابگاه بماند.

یکی از پزشکان قطاری در این خصوص می‌گوید: مسیر سیری من در مرداد ماه شیراز بود. زمانی که آدرس خوابگاه را از مسئولمان پرسیدم گفت خوابگاهی وجود ندارد. قرار بر این شد تا هزینه استراحت در یکی از هتل‌های شیراز را به من پرداخت کنند. شیراز یک شهر توریستی است و من زمانی که به این شهر رسیدم موفق نشدم اتاق خالی برای استراحت پیدا کنم. در برخی شهرها نیز تنها 30 هزار تومان به پزشک برای اقامت چند ساعته در هتل می‌دهند. آیا شما در نقاط جنوب شهر تهران می‌توانید با این مقدار پول یک اتاق در یک مهمانخانه بگیرید؟

این پزشک به پیگیری‌های خود و همکارانش در این باره با مسئولان مرتبط اشاره کرد و افزود: این پیگیری‌ها تاکنون نتیجه بخش نبوده و سختی‌های کار اینچنینی بر درد دوری مستمر از خانواده و فرزندان ‌می‌فزاید.

پیامک‌های تهدیدآمیز آقای رئیس

موضوع زمانی جالب‌تر می‌شود که طرف اول قراداد یعنی پژوهشگاه بیوتکنولوژی باروری ابن‌سینا تنها مکلف به رعایت سه بند بسیار معمول می‌باشد اما برای طرف دوم یعنی پزشکان 18 بند در این قرارداد ذکر شده است. مواردی که در پاره‌ای موارد حق مسلم پزشکان نادیده گفته می‌شود و حق دفاعی نیز برای این افراد وجود ندارد و در صورت اعتراض با پیامک‌های تهدیدآمیز پژوهشکده مواجه می‌شود که که در صورت کارشکنی و ایجاد اختلال در برنامه‌ها همانند دیگر همکارانتان که این خبط را انجام داده‌اند، از مجموعه راه‌آهن حذف شده و ممنوع‌السیر خواهید شد.

پزشک آنکال صرف اقتصادی ندارد

بحث دیگر وجود پزشک آنکال در محل تعیین شده است تا در صورت عدم حضور پزشک به هر دلیلی، قطار بدون پزشک نماند. موضوعی که رعایت نشده است تا از پرداخت حقوق دو پزشک معاف شوند.

"یک مسافر قطار که دچار وخامت حال شده بود،‌ به دلیل در دسترس نبودن پزشک و امکانات پزشکی، ساعاتی پیش در قطار جان باخت." این قسمتی از خبری بود که چندی پیش تیتر یک صفحات اجتماعی بسیاری از خبرگزاری‌ها شد. شاید یکی از دلایل چنین اتفاق ناخوشایندی همین مشکلات پزشکان سیری باشد.

آیا چنین شرایطی در شان سفیران سلامت است؟ به راستی چه کسی جوابگوست؟ آیا مسئولان این شرکت مسافربری مسئول رخداد چنین سهل‌انگاری‌هایی هستند یا مقامات بهداشتی و درمانی کشور باید جوابگو باشند؟