تربیت صورتی و گرایش زنانه در مدارس پسرانه؟

عصر ایران؛ سروش بامداد- معاون پژوهشی وزیر آموزش و پرورش درگفت وگویی با خبرگزاری فارس سخنانی را مطرح کرده که قابل تحلیل و نقد است . ابتدا بخش هایی از اظهارات آقای محی الدین بهرام محمدیان را مرور می کنیم: «- عدم تناسب جنسیت معلمان با دانش‌آموزان به ویژه در دوره ابتدایی، نگرانی تربیت به […]

عصر ایران؛ سروش بامداد- معاون پژوهشی وزیر آموزش و پرورش درگفت وگویی با خبرگزاری فارس سخنانی را مطرح کرده که قابل تحلیل و نقد است . ابتدا بخش هایی از اظهارات آقای محی الدین بهرام محمدیان را مرور می کنیم:

«- عدم تناسب جنسیت معلمان با دانش‌آموزان به ویژه در دوره ابتدایی، نگرانی تربیت به رنگ صورتی را در بین نسل آینده افزایش داده است.

- مهندسی نیروی انسانی آموزش و پرورش به ویژه در برخی استان‌ها مخصوصاً تهران بزرگ از ضرورت‌های حتمی است.

- غلبه رفتارهای زنانه و دخترانه در بین نوجوان و جوانان پسر از پیامدهای فاصله گرفتن مدارس از تربیت متناسب با جنسیت و سازماندهی نامناسب نیروی انسانی در دوره ابتدایی است.

-  هر چند حضور بانوان معلم در دوره ابتدایی، محیط مدرسه را ملایم با محیط خانه می سازد، اما از سوی دیگر دانش‌آموزان پسر از پایه سوم ابتدایی به بعد نیازمند برخورد با خلقیات مردانه هستند و البته در پایه پنجم و ششم ابتدایی حضور معلمان خانم در کلاس‌های درس برای آنان نیز مشکل‌زا و سخت است.

-  اگر آموزش و پرورش نتواند سامانه نیروی انسانی و سازمان دهی معلمان زن را اصلاح کند، معلم و دانش‌آموز، هر دو آسیب خواهند دید؛ معلمان به واسطه سختی کار و مراقبت های ویژه از دانش آموزان پسر دچار فشار روحی و تنیدگی اعصاب و روان می‌شوند و در دانش‌آموزان پسر نیز گرایش‌های زنانه و رفتارهای نا متجانس با جنسیت خود رشد خواهد کرد.»

اگر سخنان ایشان را ساده کنیم متوجه می شویم که منظور حجت الاسلام بهرام محمدیان این است که معلم پسر بچه ها در مقطع ابتدایی خانم نباشد و البته تخفیف داده اند و تا پایه سوم را پذیرفته اند. اما معتقدند بعد از آن اگر معلم پسربچه ها یا دانش آموزان پسر، بچه ها گرایش زنانه پیدا می کنند. به این بهانه چند نکته گفتنی است:
تربیت صورتی و گرایش زنانه در مدارس پسرانه؟

۱- نام آقای محی الدین بهرام محمدیان آشناست. چون در دولت قبل و دوران محمود احمدی نژاد نیزمعاون پژوهشی وزارت آموزش و پرورش بوده اند. ایشان در واقع همیشه معاون پژوهشی این وزارتخانه است. چه وزیر حمید رضا حاجی بابایی و دولت مهر ورزی بر سر کارباشد و چه وزیر علی اصغر فانی و دولت تدبیر و امید. مهم معاونت پژوهشی است که ایشان بر عهده دارد. ما گمان می کردیم تغییر رییس جمهوری و وزیر باید به تغییر تفکر حاکم بر وزارتخانه هم بینجامد. اما اکنون متوجه شده ایم که ظاهرا سطح تغییر در همان وزیر است و معاون می تواند معاون باقی بماند و با هر تفکری کار کند و تفکر و نگاه خودش را نیز رواج دهد. اشتباه نکنید! معتقد نیستیم چون وزیر عوض شده معاونان هم بروند و جدیدی ها اتوبوسی بیایند. اما این انتظار هم منطقی است که معاون وزیر در حال و هوای دولت جدید تنفس کند و از حال و هوای قبلی فاصله بگیرد.

۲- جای طرح این پرسش هست که معاون پژوهشی نظرات شخصی خود را می گوید یا برآورد یک کار پژوهشی را علنی کرده است؟ اگراینها نظرات شخصی ایشان است آیا دیگران هم در آن وزارتخانه می توانند از جایگاه معاون وزیر نظر شخصی خود ابراز کنند و اگر کارشناسان این حوزه به این نتیجه رسیده اند این کارشناسان کیستند و چگونه به این نتیجه رسیده اند؟

۳- تا پیش از این تصور می شد عدم تحمل زنان در محیط های شغلی استثناهایی چون مدارس و بیمارستان ها دارد اما به نظر می رسد برنتافتن زنان در محیط های کاری شدت یافته و قرار است به مدارس هم تسری یابد. حال آن که سنتی ترین خانواده ها نیزاشتغال زنان در آموزش و پرورش را پذیرفته اند و به این یکی کاری ندارند. جناب محمدیان نیز ظاهرا به آن روی سکه کاری ندارد و سراغ این طرف رفته و نگران گرایش های زنانه در پسر بچه هاست. منتها چند ابهام باقی است:

یکی این که این بچه ها آن قدر که مادرشان را در خانه می بینند پدرشان را نمی بینند. چرا که نان آوران خانوار که در ایران غالبا مردان هستند بیشتر اوقات روز را در بیرون از خانه سپری می کنند. در نتیجه بچه ها بیش از پدران، مادران خود را می بینند.

آیا اگر پسر بچه کلاس چهارم ابتدایی از ۸ صبح تا ۱۲ یا ۱۳ ظهر خانم معلمی را ببیند که به او دروس مختلف را یاد می دهد روحیات و خلقیات زنانه پیدا می کند اما اگر از ظهر تا ۱۰ شب در خانه با مادرش سر و کار داشته باشد گرایش های زنانه غالب نمی شود؟ این چه جور زنانگی است که در معلمی که با پوشش و ادبیات رسمی و در یک چارچوب خاص مهارت آموزی می کند هویدا می شود و در مادری که به فرزند نزدیک تر است پیدا نیست؟! مگر مادر، زن نیست؟

با این منطق بهتر نیست برای این که پسر بچه ها مرد بار بیایند زنان بروند سر کار و آقایان – آن هم نه با ظواهر غالب امروزی – که با سبیل های تاب داده و صدای بم در خانه بمانند تا بچه مرد تربیت شود؟! در این حالت دغدغه گروه های دیگر چه می شود که زنان اگر بیرون کار کنند نگران می شوند؟!

دیگر این که مگر قرار است این بچه ها در آینده چه کار سنگین و خشنی انجام دهند که اصرار دارید لطیف بار نیایند؟ منِ مذکر پای کامپیوتر نشسته ام و با این مطالب شمای خواننده را تصدیع می دهم  و احتمالا خاطر جناب محمدیان را مکدر می کنم که به جای تحسین و تشویق نقد نوشته ام و خانم همکار من نیز پای همین دستگاه نشسته است.  چه کاری من انجام می دهم که او نمی تواند؟ یا من رانندگی می کنم و او نیز.

اگر آموزش و پرورش می خواهد این بچه ها را تنومند و قوی بار بیاورد چرا به ورزش و قوای جسمانی آنان بها نمی دهد؟ و اگر قرار است برای کارهای یدی تربیت شوند این همه محفوظات را چرا به  آنها تحمیل می کنند؟

نکته مهم تر و کلیدی تر اما این است که  مگر بنیان این آموزش و پرورش بر اطاعت استوار نیست و دانش آموز مطیع تر و بی سر و صداتر نمره انضباط بیشتر کسب نمی کند ؟ با این وصف خلقیات مردانه به چه کارشان می آید که اسباب دردسر می شود!

فارغ از این نکات بعضا با لحن غیر جدی می توان و باید گفت :دختر جوان ایرانی درس خوانده تا کار کند. در استخدام آموزش و پرورش درآمده تا تدریس کند. تربیت این نسل را هم تدریس معلم زن به پسر بچه که کمبود های احتمالی عاطفی مادر را هم جبران می کند تهدید نکرده است.

تربیت و هویت و اخلاق این نسل را دروغ تهدید می کند. در دولتی که شما معاون وزیر آن بودید معاون اول یعنی عالی ترین مقام دستگاه بوروکراسی که ماشین دولت را هدایت می کند با دسته چک یک آدم مجهول الهویه به نمایندگان پول می داده و هم دولت را فاسد می کرده هم مجلس را. اینها اخلاق جامعه را تهدید می کند. به اینها فکر کنید که دیگر تکرار نشود.

به احتمال زیاد منظور ایشان از تربیت صورتی دخترانه بودن این رنگ است. تا به حال فکر می کردیم تفکیک صورتی و آبی تنها در سیسمونی و لباس نوزادی و رنگ دیوار اتاق بچه هاست اما انگار این صورتی و آبی را باید تا سال های طولانی ادامه داد.

آیا بهتر نیست بودجه و وقت پژوهش خود را مثلا صرف این کنند که چرا بچه ها بیرون این سیستم زبان انگلیسی یاد می گیرند و درون آن نه. یا چرا معلمان و فرهنگیان احساس رضایت نمی کنند؟ چرا رنگ صورتی را می بینند و از رنگ های دیگر می گذرند؟ مشکل در صورتی یا آبی نیست. این است که نگاه آموزش و پرورش باید رنگین کمانی باشد و همه را در بر گیرد.