یکی از چالش های سه دهه آینده کشور، مسن شدن و پیری ایرانیان است. مشکلی که در کشورهای اروپایی در زمان حال دیده می شود. به دلیل اهمیت این چالش، گزارشی با عنوان شاخص جهانی بازنشستگی برای مقایسه کشورها محاسبه می گردد که در ادامه معرفی شده است.

سیستم های بازنشستگی یکی از مهم ترین حوزه های سیاست گذاری در کشورهای توسعه یافته و در درحال توسعه می باشد. مقایسه سیستم بازنشستگی کشورهای مختلف می تواند به رفع چالش کشورها در این زمینه کمک نماید. بر این اساس موسسه NATIXIS  گزارشی با عنوان Global Retirement Index محاسبه کی گردد. این شاخص چهار معیار است که در ادامه شرح داده شده است.

1)شاخص بهداشت دردوره بازنشستگی

این شاخص شامل معیارهای زیر است.

الف)  امید به زندگی

 ب) هزینه های سرانه بهداشت

ج) تعداد پزشکان به ازاء هر  1000 نفر

د) هزینه های بهداشتی غیر بیمه ای

ه) تعداد تخت بیمارستان

2)شاخص تندرستی و  سلامت و تامین مواد غذایی در دوره  بازنشستگی

 این معیار از اندازه گیری توانایی جامعه کشور برای تولید و تهیه نیازهای اولیه مانند غذا خود را محاسبه می گردد. این شاخص شامل معیارهای زیر است.

الف) درآمد سرانه بر اساس داده های درآمد ناخالص ملی

ب) برابری درآمد

ج) نرخ بیکاری: جوامع با سطح بالایی از بیکاری،  سیستم امنیت اجتماعی خود را تحت شعاع قرار داده و در معرض خطر برای ارائه خدمات برای افراد مسن می باشد. سطوح بالای بیکاری نیز نشان دهنده یک کشور تحت تاثیر مشکلات اقتصادی است و احتمال دارد که استانداردهای   زندگی افراددر دوران بازنشستگی را تحت تاثیر قرار دهد.

 3) شاخص وضعیت مالی در دوره بازنشستگی

 این شاخص زیر مجموعه ای از سلامت سیستم مالی یک کشور و همچنین پس انداز و سرمایه گذاری و حفظ قدرت خرید افراد می باشد. این شاخص شامل معیارهای زیر است.

الف) محیط سرمایه گذاری:   این معیار شامل شاخص بدهی دولت است که به عنوان یک متغیر کلیدی برای سلامت مالی دولت می باشد که در کشورهایی که به سرعت در حال پیر شدن هستند با سطح بالایی از بدهی مواجه هستند.

ب)هزینه های افراد مسن: ظرفیت جامعه برای پرداخت هزینه برای   مراقبت از سالمندان دارد

ج) شاخص تورم: تورم بالا قدرت خرید و پس انداز و حقوق بازنشستگی را می تواند بطور تحت تاثیر منفی قرار دهد.

د) نرخ بهره: با بالا رفتن  نرخ بهره، سطح ثروت فرد بازنشسته، کاهش میابد.

ه) فشار مالیات: مالیات بیشتر قدرت مالی بازنشستگان را کاهش می دهد.

ر) شاخص وام غیر بانکی:  این شاخص به بررسی قدرت سیستم بانکی  به نسبت وام ها از نظام بانکی می پردازد.

ز) بدهی دولت: شاخصی است از بررسی وضعیت مالی دولت و آینده مالیات.

ط) شاخص قدرت نهادی: این شاخص بر اساس شش بعد مختلف از شاخص های بانک جهانی در زمینه های نظام مدیریتی کشور می پردازد.

4) شاخص کیفیت زندگی و محیط زیست

این شاخص زیر مجموعه ای است از سطح شادی در جامعه و همچنین اثر عوامل محیطی بر روی کیفیت زندگی افراد مسن است. این شاخص شامل معیارهای زیر است.

الف) شاخص شادی: این شاخص در مورد شادی و رضایت افراد در زمان حال نسبت به گذشته است.

ب) شاخص آلودگی هوا، آلودگی آب، تنوع زیستی و زیستگاه و تغییرات آب و هوا :  این شاخص اندازه گیری کیفیت محیط زیست از یک کشور و اثرات آلودگی است.

منبع:  Global Retirement Index