مراکز اسکان فرهنگیان از شعار تا عمل
 
مراکز اسکان فرهنگیان از شعار تا عمل: شاخصه های اصلی ستادهای اسکان فرهنگیان باید حسن خلق و میهمان نوازی باشد!
حسین طاهری فرد کارشناس ارشد جامعه شناسی

به گزارش خبرنگار حوزه آموزش‌وپرورش باشگاه خبرنگاران جوان، معاون توسعه و پشتیبانی وزارت آموزش‌وپرورش از دائمی شدن مراکز اسکان فرهنگیان در ایام نوروز و تابستان خبر داد. به گفته آقای اکبر حاجیلو: 357 مرکز، 3 هزار مدرسه، 26 هزار کلاس درس و همچنین مراکز رفاهی، اردوگاهی و پردیس‌های دانشگاه فرهنگیان تا 15 شهریور آماده خدمات‌رسانی هستند. با توجه به اعلام معاونت توسعه مدیریت و پشتیبانی، وزارت آموزش‌وپرورش هرساله به تقریباً 1.5 میلیون خانوار فرهنگی و غیر فرهنگی 6 میلیون نفر خدمات ارائه می دهد.
امروزه توجه به نیازهای روحی و خستگی ناشی از فعالیت های روزمره از دغدغه های اصلی تمامی سازمان ها محسوب می شود. تابستان فرصتی ویژه برای معلمان به حساب می آید تا علاوه بر تجدید قوا و استراحت، برای به روز کردن اطلاعات و توانایی خود تلاش کنند. هرساله با شروع فصل تابستان و فراغت خیل عظیم معلمان از تدریس، بحث سفرهای تابسانی و نحوه استفاده بهینه از امکانات رفاهی آموزش‌وپرورش داغ شده و مسئولان امر هر ساله از بهبود شرایط اسکان و خدمات دهی به فرهنگیان چه مصاحبه هایی که نمی کنند!
جامعه بزرگ فرهنگیان از متولیان آموزش‌وپرورش انتظار دارد با کمی همت و احساس مسئولیت همانند سایر سازمانهای دولتی برای آسایش کارمندان خود تلاش نموده و مانع سرگردانی و اتلاف هزینه آنان شوند. اما غافل از آن که مدارس و اماکن اقامتی وابسته به آموزش‌وپرورش به دلیل عدم تعهد مسئولان امر به خدمت رسانی درست و شایسته با کمترین امکانات در خدمت فرهنگیان می باشد. متاسفانه در این مراکز هیچ گونه امکانات حداقلی که در خور عزیزان فرهنگی باشد وجود ندارد. مدارسی را که به عنوان اسکان در نظر گرفته اند بسیار نامطلوب و کثیف هستند که اگر تمام امکانات را با خود نیز برده باشید باز نمی توانید در آن گرد و خاک بخوابید.
چند سالی است که استفاده از فضای مدارس در ایام نوروز و تابستان برای اسکان مسافران فرهنگی و غیر فرهنگی به یک شیوه مرسوم تبدیل شده است. هر چند حرف و حدیث‌های بسیاری پیرامون استفاده از فضای مدارس برای اسکان مسافران تا میزان درآمد حاصل از اجاره مدارس و نحوه هزینه کردن آن، از طرف منتقدان مطرح و پاسخی از طرف مسئولان امر به آن داده نمی شود. مقایسه امکانات مدارس و مراکز رفاهی آموزش‌وپرورش با سایر ارگان های دولتی و نه شبه دولتی ها، عمق فاجعه را به خوبی به تصویر می کشد. به همین دلیل، توقع از نهاد آموزش‌وپرورش برای خدمت رسانی به فرهنگیان در وهله اول و درآمدزایی این مراکز در عرصه خدمت رسانی به سایر اقشار جامعه در وهله دوم، بیهوده است.
برخلاف ایام نوروز که تعداد بسیار اندکی از ثبت نام ها به صورت رزرو اینترنتی انجام می شود، در اسکان تابستانی ثبت نام ها به صورت حضوری و در هنگام مراجعه فرهنگیان انجام خواهد شد. در صورتی که در عصر ارتباطات برای تسهیل در امر اسکان همکاران فرهنگی در تعطیلات نوروزی و تابستانی می توان از سامانه رزرو اینترنتی، به شرط آماده بودن زیر ساخت ها و آشنا بودن مسئولان ذیرربط و پذیرشگران استفاده نمود. آیا نمی توان طبق برنامه تقویمی امکان استفاده همه همکاران را از امکانات مناسب رفاهی آموزش‌وپرورش فراهم کرد؟
معاون توسعه و پشتیبانی آموزش‌وپرورش از اسکان هر چه بهتر فرهنگیان در سفرهای داخلی و اقدامات قابل توجهی که انجام می‌شود گفته است؛ آقای معاون از کدام امکانات و تمهیدات می گوید که فرهنگیان ندیده اند و لمس نکرده اند؟ آیا یک بار و فقط یکبار برای سرکشی و نه اسکان در مدارسی که فرهنگیان از سر اجبار و ناچاری در آنها بیتوته می کنند رفته اید؟ آیا مدیران ستادی و ارشد آموزش‌وپرورش هم در این مدارس و با این شیوه اسکان داده می شوند؟
مسئولان آموزش‌وپرورش با شادمانی از تفاوت چشم گیر اسکان نوروزی فرهنگیان در سال ۹۵ و رضایت نسبی فرهنگیان از تجهیزات، خدمات، پذیرش و محل های اسکان می گویند؛ اما براساس کدام نظرسنجی ها چنان از خود بی خود شده اند؟
آیا ناظرینی به صورت محسوس و نامحسوس در مراکز اسکان حضور داشته اند و فرآیند اسکان را رصد کرده اند که بر اساس آن بررسی ها احساس رضایت مندی نسبت به سال های گذشته بیشتر بوده است و حالا سعی در اختصاص مدارسی به طور دائمی به این امر دارند؟ آیا دوران آمارهای کذب به سر نیامده است؟ بهتر نیست به جای شعار و فرافکنی، دنبال برنامه ریزی زیرساختی برای رفاه فرهنگیان بود؟
مدارس تحت پوشش ستاد اسکان فرهنگیان به چهار گروه، «ویژه»، «الف»، «ب» و «ج» فقط تقسیم‌بندی شده اند، اما در عمل همگی آنها تحت عنوان گروه «ویژه» با امکاناتی یکسان به همه، نه فقط فرهنگیان اجاره داده می شود. مطمئناً از نظر مسئولان ستادهای اسکان فرهنگیان درجه‌بندی مدارس به خاطر امکاناتشان، متفاوت است اما در عمل اگر از سرناچاری و تنگ دستی گذرتان به این گونه مدرسه ها افتاده باشد خواهید دید که تفاوت فقط در حد حرف باقی مانده است.
اگرچه در تابستان 95 بنا بر ادعای مسئولان، سعی در بهسازی و تجهیز مراکز اسکان فرهنگیان شده است و مقرر شده حتی الامکان کلاس های نوع «ج» از گردونه اسکان خارج شوند و صرفا خدمات‌رسانی و تجهیزات در سطح «الف» و «ب» ارائه شود، اما سوالی که ذهن همه کسانی که تجربه استفاده از این مراکز را داشته اند به خود مشغول کرده است اینست که کلاس های نوع «الف» و «ب» در مقایسه با نوع «ج» دارای چه امکاناتی هستند؛ جز فرش یا موکتی کثیف و رنگرو رفته با پتوهایی که نشانی از تمیزی در آنها یافت نمی شود. یک دستگاه تلویزیون قدیمی که بیشتر به درد دکور می خورد تا استفاده از آن، یخچال کوچکی که سال هاست رنگ نظافت به خود ندیده است و از سیستم گرمایش و سرمایش که اصلا نباید سخن گفت. چیزی شبیه آشپزخانه بسیار کوچک، حمام و سرویس‌های بهداشتی دانش آموزی مشترک که کسی رغبتی به استفاده از آنها نشان نمی دهد.
ستاد اسکان موقت فرهنگیان مکلف به سرویس دهی به فرهنگیان و خانواده درجه یک آنهاست، اما افسوس که در ایام نوروز یا تابستان به هر ستاد اسکانی که مراجعه نماید تفاوتی بین شما فرهنگی و سایر اقشار غیر فرهنگی نمی گذارد و اولویت با کسانی است که زودتر آمده اند نه فرهنگی بودن. آیا نمی توان همانند سایر ارگانها که برای تکریم کارمندان خود تلاش مجدانه می نمایند، تمهیداتی خاص برای تکریم معلمان که در شان و مقامشان باشند اندیشید؟
زحماتی که عوامل اجرایی ستاد اسکان فرهنگیان آموزش‌وپرورش در تهیه و تامین امکانات محل اسکان فرهنگیان کشیده اند قابل تقدیر است و بایستی از تک تک این عوامل به ویژه سرایداران پایگاه های اسکان تقدیر و تشکر کرد، اما امکانات و فضاهای موجود برای رفاه هر چه بیشتر خانواده بزرگ فرهنگیان کمتر از حد انتظار است. شاخصه های اصلی ستادهای اسکان فرهنگیان باید حسن خلق و میهمان نوازی باشد. اهمیت کار پذیرش گران و عوامل خدماتی در ایجاد فضایی خوب، پرنشاط و با نظافت بسیار مهم است و دقت عمل در انجام شرح وظایف، مدیریت در کارها به خصوص در پاسخ گویی و خواسته های میهمانان بسیار مهمتر می باشد.
علیرغم اینکه به استناد ماده 93 قانون مدیریت خدمات کشوری و با عنایت به اینکه اجرای طرح اسکان موقت در ایام تعطیلات نوروز و تابستان و خارج از ساعات اداری انجام می‌شود، حق‌الزحمه عوامل اجرایی براساس نوع فعالیت به عنوان اضافه کار به آنها پرداخت می‌شود، متاسفانه بد خلقی، رفتار و برخورد نامناسب بعضی از عوامل اجرایی ستادهای اسکان اولین چیزی که چشم مسافران خسته و نگران را نوازش می دهد و این معضل سال هاست که به چشم می خورد.
در بحث امکانات رفاهی، با توجه به اینکه مدارس از ارکان اصلی اسکان به شمار می‌رود بایستی در تأمین فضا و تجهیزات، کیفیت خدمات‌رسانی مورد توجه ویژه‌ای قرار گیرد. اما دریغ و افسوس که همیشه این نکات عالی در حد شعار باقی می مانند و معلم است و غم سفر تابستانی.
اطلاع رسانی بسیار ضعیف ، به کارگیری مدارس غیر استاندارد و فاقد امکانات ابتدایی برای اسکان ، به کار گیری افراد کم حوصله در پاسخ گویی مسافران فرهنگی بخشی ازکاستی های اسکان فرهنگیان در کشور است که باید مورد بازبینی قرار گیرد. اما ظاهراً موضوع به همین جا ختم نمی‌شود؛ بهداشت محیط مدرسه، نظافت و رعایت بهداشت سرویس‌های بهداشتی، وضعیت سیستم آب گرم و سرد، سیستم های گرمایشی و سرمایشی، نور و تهویه مدارس از جمله مواردی است که باید مورد بازرسی جدی قرار ‌گیرد.