برنامه ششم توسعه که به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، هم‌اکنون در مرحله اصلاح ایرادات وارده از سوی شورای نگهبان است، نقشه راه پنج سال آینده کشور در حوزه‌های مختلف به شمار می‌رود، در این میان وزارت آموزش‌وپرورش با حدود یک میلیون معلم و 13.5 میلیون دانش‌آموز یکی از مهمترین وزارتخانه‌هایی بوده که اهمیت مصوبات برنامه ششم توسعه برای آن دو چندان است.

سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در سال90 به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید و مقرر شد که این سند مبنای تمام تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های وزارت آموزش و پرورش قرار گیرد. با گذشت بیش از پنج سال از تصویب سند تحول بنیادین و با وجود مطالبات رهبر معظم انقلاب، تاکنون اجرای سند تحول بنیادین به طور جدی آغاز نشده است و به دلیل اهمیت اجرای سند تحول بنیادین برای نظام آموزش و پرورش کشور، یکی از مهمترین مسائلی است که در برنامه ششم توسعه مدنظر قرار گرفت، اجرای این سند است.
البته در برنامه‌ ششم توسعه که از سوی دولت به مجلس ارایه شد، مباحث مربوط به آموزش‌وپرورش در یک بند خلاصه شده بود و آن هم به خرید خدمات آموزشی از بخش خصوصی اشاره داشت. اما با بررسی برنامه ششم توسعه در کمیسیون تلفیق مجلس، موارد دیگری نیز اضافه شد که مهمترین آنها اجرای سند تحول بنیادین و اختصاص سه میلیارد دلار برای تخریب و بازسازی مدارس فرسوده است.

  سند تحول بنیادین محور اصلی برنامه ششم آموزش‌وپرورش
سند تحول بنیادین که پس از یک دهه تلاش به تصویب رسید، سندی بومی در عرصه نظام تعلیم و تربیت کشور است که مبتنی بر ارزش‌های اسلامی و ایرانی است،‌ کم‌توجهی وزارت آموزش و پرورش به اجرای سند تحول بنیادین علاوه بر کاهش کیفیت تعلیم و تربیت ، سرمایه انسانی کشور را در آینده ضعیف‌تر می‌کند و در نتیجه تحقق بسیاری از اهداف و سیاست‌های نظام را با چالش جدی مواجه خواهد کرد.
با توجه به حساسیت این موضوع، نمایندگان کمیسیون تلفیق در بررسی برنامه ششم توسعه در بحث آموزش‌وپرورش اجرای سند تحول بنیادین را محور اصلی قرار دادند. بند 75 برنامه ششم توسعه به سند تحول بنیادین آموزش‌‌وپرورش اشاره دارد و در این بند آمده است که در طول پنج سال اجرای برنامه ششم توسعه باید سند تحول بنیادین اجرا شود.
برنامه ششم توسعه دولت را مکلف به ایجاد تحول در نظام تعلیم و تربیت کرده است و براین اساس اجرای سند تحول آموزش‌وپرورش یکی از اقداماتی است که می‌تواند منجر به تحول در نظام آموزش‌وپرورش کشور شود.

  ممنوعیت واگذاری مدارس دولتی
ممنوعیت واگذاری مدارس دولتی به بخش خصوص و رتبه بندی معلمان از سایر مباحث مهم نظام تعلیم و تربیت کشور به شمار می‌رود که در برنامه ششم توسعه به طور ویژه مدنظر قرار گرفته است.
تهیه نظام رتبه‌بندی معلمان و استقرار نظام پرداخت‌ها براساس تخصص، شایستگی‌ها و عملکرد مبتنی بر نظام رتبه‌بندی و مهندسی نیروی انسانی براساس سند تحول بنیادین و نقشه جامع علمی کشور با تصویب مجلس شورای اسلامی در برنامه ششم توسعه ذکر شده است، براین اساس دولت باید نظام رتبه بندی را تهیه و برای تصویب به مجلس آورده و در بودجه سنواتی اعتبار آن را لحاظ کند.
در همین رابطه حمیدرضا حاجی بابایی، رییس کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی می‌گوید: کار تحقیقاتی گسترده‌ای در رابطه با نظام رتبه‌بندی معلمان مبتنی بر سند تحول بنیادین انجام شده است و سازوکاری همانند ارتقای رتبه در دانشگاه‌ها طراحی شده است.
برنامه ششم توسعه به موضوع مدارس دولتی نیز به طور ویژه پرداخته است، در سال‌های اخیر آموزش وپرورش برای کاستن از بار هزینه‌ها، بخشی از مدارس دولتی در مناطق مختلف کشور را به بخش خصوصی واگذار کرد تا هزینه‌های پرداخت حقوق به معلمان کمتر شود و حال نمایندگان مجلس در بررسی برنامه ششم توسعه در ماده 29 به موضوع عدم واگذاری مدارس دولتی به بخش خصوصی اشاره کرده‌اند و در این ماده آمده است که به‌ منظور مردمی شدن و گسترش سهم بخش خصوصی و تعاونی در اقتصاد و به‌منظور افزایش بهره‌وری و ارتقای سطح کیفی خدمات و مدیریت بهینه هزینه به تمامی دستگاه‌های اجرایی که عهده‌دار وظایف اجتماعی، فرهنگی و خدماتی هستند (از قبیل واحدهای بهداشتی و درمانی، مراکز بهزیستی و توانبخشی، مراکز آموزشی، فرهنگی، هنری و ورزشی و مراکز ارایه‌دهنده خدمات و نهاده‌های کشاورزی و دامپروری) اجازه داده می‌شود، نسبت به خرید خدمات از بخش خصوصی و تعاونی به جای تولید خدمات اقدام کنند و در اجرای این بند واگذاری مدارس دولتی به بخش خصوصی ممنوع است.

 توجه به معیشت بازنشستگان
مدت‌هاست که بازنشستگان آموزش‌وپرورش به دلیل آنچه که کسری بودجه نامیده می‌شود با یک سال تاخیر پاداش پایان خدمت خود را دریافت می‌کنند، این در حالی است که میانگین پاداش پایان خدمت فرهنگیان 70میلیون تومان است که حداقل با یک سال تاخیر به دست آنها می‌رسد.
در ماه‌های اخیر نیز بازنشستگان فرهنگی نسبت به وضعیت معیشتی خود و تاخیر در پراخت پاداش پایان خدمت اعتراضاتی را داشتند که منجر به برگزاری جلساتی با نمایندگان دولت و مجلس شد. حال کمیسیون تلفیق برنامه ششم توسعه مصوبه‌ای را در این برنامه لحاظ کرده است که در صورت اجرای آن همسان سازی حقوق بازنشستگان و شاغلان که یکی از خواسته‌های جدی بازنشستگان است، اجرایی خواهد شد.
این در حالی است که حاجی‌بابایی بیان می‌کند: براساس مصوبه برنامه ششم توسعه، فاصله حقوق شاغلان آموزش و پرورش نباید بیش از 20 درصد و فاصله حقوق بازنشستگان نباید کمتر از 10 درصد باشد. به اعتقاد وی دولت مکلف است در سال اول اجرای قانون برنامه سازوکارهای مناسب در نظامات پرداخت حقوق و مزایا و نظام مالیاتی را به نحوی تدوین کند که اختلاف حقوق و مزایای بین مقامات، رؤسا، مدیران و کارکنان موضوع این ماده در مشاغل مشابه و شرایط مشابه در هر صورت از 20 درصد تجاوز نکند و در مسیر تصمیم‌گیری قانونی قرار دهد.
به نظر می‌رسد برنامه ششم توسعه در حوزه آموزش‌‌وپرورش مصوبات مهمی دارد که اگر در دوران پنج ساله اجرای این برنامه به آن توجه شود، می‌تواند بخشی از مشکلات این وزارتخانه عظیم را تسکین بخشد و بخش زیادی از گلایه‌های فرهنگیان را برطرف کند. اما واقعیت این است که علاوه بر داشتن نقشه راه نکته مهم دیگری که نباید از آن غافل شد، مدیریت صحیح این مجموعه بوده که بزرگ‌ترین وزارتخانه و دربرگیرنده‌ترین مجموعه آموزشی کشور به‌شمار می‌رود.