وکیل ملت: در هفته گذشته متن کامل بیانیه سازمان معلمان یکی از تشکل‌های صنفی و سیاسی فرهنگیان را منتشر کردیم که با واکنش‌های مختلف فعالان رسانه‌ای و صنفی و سیاسی مواجه شد لذا برای اطلاع مخاطبان صفحه مدرسه بخش‌هایی از این ابراز نظرها را می‌آوریم تا همچنان موضوعات طرح شده در این صفحه مورد نقد و نظر و بحث و گفت‌وگوی جامعه معلمی قرار گیرد.

رضا نهضت از فعالان رسانه‌ای حوزه آموزش و پرورش که سابقه عضویت در کانون صنفی معلمان را هم دارد در نقد بیانیه سازمان معلمان گفت: این بیانیه تحلیلی بیشتر منفعلانه است یعنی بیشتر دنباله روی دولت است حتی اگر عملکرد قابل قبولی نداشته باشد، به نظرم تشکل باید اثرگذار باشد جایی که وزیر هم صدایش از بودجه در آمده و جناب مجاوری در برنامه‌های مختلف آن را فریاد می‌کشد سازمان بیشتر توجیه‌گر است، توجه داریم که هم رشد اقتصادی و هم درآمد نفتی در امسال بهتر از سه سال گذشته بوده حال آنکه بدترین بودجه آموزش و پرورش در این چهار سال است. البته کنشگری می‌تواند هم محل صدق و کذب باشد و هم عقلانیت عملی که همان مصلحت‌اندیشی است.

وی در بخش دیگری از نقد خود افزود: در بخشی از بیانیه آمده است که برخورد کارشناسی با بودجه داشته باشیم خب خود دوستان تحلیل‌شان را ارایه دهند تا ببینیم تحلیل کارشناسانه یعنی چه؟ با تحلیل کارشناسانه لطفا نشان دهید بند و بودجه‌ای را که مربوط به حقوق و دستمزد است و دارد هدر می‌رود جالب اینکه جناب مجاوری در بحث‌شان این هدر رفتن را رد کردند در حالی که نماینده سازمان برنامه معتقد است تا هزار میلیارد می‌توان صرفه‌جویی کرد.

علی مهدوی یکی دیگر از فعالان صنفی فرهنگی است که درباره این بیانیه این‌گونه ابراز نظر کرد: من از این متن به یک صورتی سازشکاری را می‌فهمم که برای ادامه حیات خود سازمان با کلماتی دوپهلو سعی در میانداری میان معلمان و وزارت دارد که نه به قول معروف سیخ بسوزه و نه کباب، بعدش درجاهایی از این متن با یک بیانیه سیاسی مواجهیم تا صنفی و از موضع معلمان، انگار یک حزب سیاسی مثل مشارکت داره بیانیه علیه دولت قبلی میده و چون نزدیک انتخاباته میگه همه‌چیز در دوره ما خوب شده و قدر بدونید و پر از ریزه‌کاری‌های فلسفی یا بهتر و رک‌تر بگویم سفسطه است که نتیجه‌ای ناروا و عقیم از بحث صوابی به دست داده است البته شایدم همه اینها به خاطر صمیمتی که میان وزارت‌نشینان و دوستان در سازمان هست و دقیقا توجیه‌گری داد می‌زند در این بیانیه و هم اینکه نه در این چهار سال که بدترین بودجه به اذعان بسیاری در طول تاریخ بعد انقلاب است.

وی در بخش دیگری می‌گوید: اتفاقا کار جمعی یعنی فلسفه‌ورزی اگر بر مبنای ایده‌آل عمل نشود آیا چیزی جز اینکه در حال حاضر داریم و باید بهش راضی بشویم باقی می‌ماند؟ آرمان‌خواهی و اینکه از وضع موجود راضی نیستیم ما را به سوی نقد می‌کشاند در ضمن دیدن واقعیات و حرکت به سوی ایده‌آل‌ها کاری است که هر کنشگر اجتماعی انجام می‌دهد و لزومی به انتخاب این دو نیست چرا در بیانیه به رشد اقتصادی شش درصد و افزایش ٤٠ هزار میلیاردی در آمد نفت اشاره نکردید؟ قرار بود رشد اقتصادی شتاب گیرد و درآمد نفت بیشتر شود اما وضع آموزش و پرورش بدتر شود؟! سخنان دکتر روحانی را درباره رشد اقتصادی و تاثیرش بر آموزش و پرورش را به یاد داریم.

علیرضا هاشمی سنجانی، دبیرکل سازمان معلمان ایران در دفاع از این بیانیه و در پاسخ به نقد مهدوی گفت: توجیه‌گری و سازش مگر قسمتی از فعالیت‌های اجتماعی نیست؟ مگر سیاست‌ورزی مساوی با ستیزه‌گری است؟ کنشگر مدنظر من با ایده‌آل‌ها بیگانه نیست ولی از واقعیات آغاز و بر آن مبنا عمل می‌کند عمل بر مبنای ایده‌آل توهم‌زا و خیال پرور است و به‌درد ناظران عالی می‌خورد که کنار گود نشسته و زمین وزمان را نقد می‌کنند اگر وضعیت بد است اپوزیسیون به اندازه پوزیسیون مقصر است. کار جمعی و اجتماعی با شعر و شاعری و فلسفه‌ورزی به سرانجام نمی‌رسد. کنشگری محل حق و باطل و صدق وکذب نیست کنشگری آن هم از نوع صنفی و سیاسی با شرایط و مصلحت‌اندیشی ممزوج است.

محمد تقی سبزواری از اعضای سازمان معلمان و فعال صنفی و سیاسی استان فارس هم در این زمینه گفت: بیانیه دو قسمت دارد بخش دوم بسیار کارشناسانه است و ندیدم کسی آن را به چالش بکشد بازخورد خوبی هم داشت بخش نخست در میان فعالان صنفی از ادبیات مناسبی برخوردار نبود به‌نظر می‌رسید نقش جبهه تدبیر و اعتدال و توسعه را بازی می‌کند در حالی که من می‌دانم نویسنده چنین قصدی نداشته است.

محمد داوری یکی دیگر از اعضای سازمان معلمان نیز در دفاع از این بیانیه چنین ابراز نظر کرده است: به نظرم این بیانیه در مقایسه با کنشگری‌های سطحی یا محافظه‌کارانه یا منفعلانه قابل تحسین است چراکه اولا همه‌جانبه و تحلیلی است دوم اینکه مستند و دقیق است و سوم اینکه مسوولانه است نسبت به نتیجه کنشگری و واقع‌بینانه است بله توده‌ای و احساسی نیست که برایش کف و سوت بزنند. نه محرک توده بلکه محرک نخبگان و توجیه‌گر نیست بلکه تحلیلگر است و منتقد برخی کنشگری‌های بدون تحلیل است که معطوف به حل مساله نیستند به نوعی با اشاره به کمپین از واقعیت‌های موجود در بدنه معلمان حمایت کرده است اما نتیجه بخش بودن آن را منوط به کنشگری هوشمندانه با آن سه گانه مورد اشاره دانسته است. وی در بخش دیگری گفت: در بیانیه اشاره شده است که باید پرسید ریشه مشکلات بودجه چه کسی و نهادی است ما هم بر این باوریم که دولت باید شفاف‌سازی کند تا کاسه سر خودش نشکند اتفاقا نقد ریشه‌ای دارد و می‌گوید برای مشکل بودجه آدرس غلط ندهیم.

ابوالقاسم صفدری از فعالان صنفی خراسان شمالی هم در نقد بیانیه سازمان معلمان ایران گفت: متن با مقدمه‌ای بر فصل بودجه به عنوان یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌ هرساله فرهنگیان و نسبت دولت‌های اخیر با آن شروع شده و ضمن تقبیح برخوردهای مختلف امنیتی، کمپین‌ اخیر را به عنوان کنشی که حداقل اثر آن عریان‌کردن شدت مشکلات فرهنگیان است، مورد تایید قرار داده است. یک مقدمه نسبتا کامل و از دید بنده منصفانه است در ادامه اما، نگارنده ضمن اشاره به پیچیدگی‌های مباحث اقتصادی و بودجه در آموزش و پرورش، با شیب ملایمی مخاطب را به این باور سوق می‌دهد که «حرف‌های تکراری و روش‌های آزموده‌شده»، دیگر راه به جایی نخواهد برد و در ادامه یک «بسته سه‌گانه» را به عنوان نسخه هوشمندانه‌ای که شفای آموزش و پرورش در گرو عمل به آن ‌است، معرفی می‌کند؛ بسته‌ای با سه محور «رسانه، تعامل و تشکل.»

در ادامه خود بیانیه بسته را نقد خواهم‌کرد؛ اما اینکه ما روش‌های گذشته را با وجود ایراداتی که به آن وارد است کلا بی‌اثر بدانیم، بعید می‌دانم که نه درست باشد و نه کاملا مورد تایید نگارنده متن. به هرحال مقدار زیادی از همین کمیتی که در این آموزش و پرورش داریم، مرهون همین تلاش‌ها و روش‌های پیشینی است که حداقل تاریخ‌مصرف تعدادی از آنها هنوز تمام نشده است و اما سه‌گانه مورد تاکید این بیانیه که نگارنده در اینجا با تحلیلی زیبا ضمن پرداختن به کارکرد رسانه، آن را کافی ندانسته و ضمن اشاره به موضوع بسیارمهم تشکل‌گرایی و تاکید بر استفاده خردمندانه از ظرفیت توده، «نوع خاصی» از تعامل را به عنوان داروی سوم نسخه‌اش معرفی می‌کند که احتمالا بحث‌‌برانگیزترین قسمت متن هم هست؛ جایی‌که دست پایینی از تعامل به عنوان هوشمندانه‌ترین نوع آن معرفی می‌شود.

حتی با درنظرگرفتن مختصات زمانی انتشار متن، رضایت دادن صریح به «نتایج هرچند اندک» به‌خاطر «واقعیت‌های موجودی» که نگارنده آنها را کاملا مشخص هم نکرده‌، نمی‌تواند برازنده یک تشکل صنفی-سیاسی باشد؛ زیرا طبعا هر واقعیت موجودی ارزش چنین کم‌خواهی‌ را ندارد فراموش نکنیم که بخشی از وضع فعلی ما نتیجه همین نوع تعاملات است. در قسمت پایانی هم، گرچه نگارنده در یک تحلیل کارشناسانه و درست، مباحثی مثل درآمدزایی، حسن‌مدیریت (و به‌تبع آن بهره‌وری بیشتر) و مواردی از این قبیل را به عنوان عصای دست بودجه معلول‌الخلقه برمی‌شمرد،

اما چون حساب آنها از بودجه جداست، پرداختن به آن غیرضروری و تاحدودی عجیب به‌نظر می‌رسد یک موضوع گیج‌کننده آن است که نمی‌توان فهمید که ازنظر نگارنده مسوول بودجه آموزش و پرورش است یا دولت یا حاکمیت، چون به هردو اشاره شده است و قطعا یکی بر دیگری اولویت قابل‌توجهی دارد و بسته به اینکه کدام باشد، کل پارامترهای معادله به‌هم می‌ریزد و اصلا ما با یک مساله جدید مواجه خواهیم شد. لذا به‌طور کلی متن، به عنوان «بیانیه»ای که در این مقطع زمانی خاص و با هدفی کلان‌تر از بودجه تنظیم شده‌، احتمالا قابل دفاع است؛ اما به عنوان نوشتاری مستقل از مختصات زمانی، حاوی ایراداتی است.

تذکر:با توجه به اتمام قریب الوقوع قرارداد سایت وکیل ملت با سامانه"خبر پو"از فرهنگیان عزیز درخواست می شود از این پس برای دریافت آخرین اخبار فرهنگیان مستقیما به سایت وکیل ملت مراجعه و آخرین اخبار این حوزه را دریافت نمایند.