شدت افزایش وکاهش قیمت در مبادلات سکه تاکجای بینهایت دغدغه.... ؟
باسلام واحترا و عرض سپاس خدمت مدیریت محترم سایت فرهنگیان نیور که به واقع دراین رسانه زمینه لازم برای تبادل نظر بین معلمان از یک سو وازسوی دیگر مسئولان وزارت آموزش و پرورش و بطور کلی فرهنگ دوستان فراهم شده ، به نظر رسید که مطالبی که می تواند اشاراتی نسبت به نقاط قوت و ضعف رفتارها یا فعالیتها در عرصد جامعه باشد دراین رسانه مطرح گردد . لذا با کسب اجازه و بخاطر یادآوری به نمونه ای از باید هاونیز نبایدهای رفتاری درجامعه و چونی وچرایی آن تا جایی که به نظرم میرسد اشاره مختصری مینمایم به امید اینکه همگی ما بیش از پیش توفیق پیدا کنیم نسبت به بایدها ونباید های فرهنگی درراستای ارزشها توجه وعمل داشته باشیم
بدیهی است در چنین صورتی دستگاههای مختلف ازجمله آموزش و پرورش با دستی باز واهتمام بیشتر به توفیق خدمتی که در تعهدشان است خواهند رسید .
به نظر میرسد گذشته از از تنگناهای اقتصادی در هردوره که سهمی از آن به عملکرد دولت مربوط بوده ومیباشد به درستی می توان گفت ،که سهم عمده ای از مشکلات و آسیبهایی که عارض شده ومیشود به برخی ومتاسفانه در این دوره به بسیاری از مردم بر میگردد . به آن عده که مشکل برنامه ریزی و نظارتی فراهم شده دولت را بیش از آنچه;I هست سنگین می بینند وبا بی اعتمادی با رفتارهای به دور ار منافع عمومی بر تورم ازنوع روانی دامن میزنند. البته هرگز انتظار نمی رود ونمیرفت حتی باوجود تنگناهای داخلی و خارجی تحریمها دولت و دیگر مسئولان و کارگزاران نظام با احتمال وجود چنین سودجویانی اجازه میدادند ، مشکلات اقتصادی بگونه ای که نمیتوان کتمان نمود ، دامن جامعه را بگیرد . لکن از آنجایی که هر دولتی نیز بدون حمایت اکثریت قریب به اتفاق مردم یارای برنامه ریزی مناسب و به تبع آن نظارت براجرا را ندارد ، مشکلات اقتصادی به تبع آن فساد و آسیب وحتی آسیب پذیری مضاعف فراهم میشود و اختاپوس گونه دامن جامعه را در ابعاد مختلف آنچنان میگیرد که رهایی از آنها اگر غیر ممکن نباشد ،نیاز مبرم به باز گرداندن اعتماد متقابل دولت ومردم نسبت به بایدها ونبایدها داشته که تحقق آن نیز به کار فرهنگی بیشتری نیاز دارد .
البته نیازی نیست ،که مثال زده شود زیرا در این روزها هرلحظه شاهد هستیم که بسیاری ازفروشندگان ،کالاهایی که حتی تا یکی دوسه ماه اخیر به وفور و به قیمت تقریبا قابل تحمل درعرصه بازار وجود داشت اولا اظهار کمبودآنها را می نمایند وثانیا فقدان آنها را مطرح میکنند . و اگر داشته باشند نیز قیمت تقریبا غیرقابل تحملی را طلب ودر پاسخ خریدار حقوق بگیر و مستمری بگیر قیمت بالای ارز و سکه طلا را عنوان میکنند .که صد البته آنان نیز خود خریدار هرنوع کالایی هستند که به همین بهانه قیمت بالایی پیدا کرده و علت را همان ارز وسکه ای که بالارفتن آنها را برخی حباب می شمارند ،میدانند ودرواقع تزلزل ذهنی وروانی مزید برعلت میباشد .
گرچه سیاستگزاری و برنامه ریزی دولت در ایجاد چنین زمینه ای موثر بوده است به نظر میرسد بعضا یا متاسفانه بسیاری که همواره منتقد دولت هستند نسبت به این نکته توجه ندارندکه به فرض اگردر هردوره ای دولت کاستی هایی در سیاستها یا راهکارها درامر نظارت داشته باشد این مردم هستند که باید بدانند ضعف سیاستگزاریها و برنامه ها از رهگذر تعادل در رفتار حتی صرفه جویی درمصرف وهدلی کاهش پیدا میکند نه اینکه چپا ولگرانه بعضی یا بسیباری برای خرید کالاها به فروشگاهها یورش ببرند و کالاهایی که در حد نیاز عمومی در دسترس قرار داده شده است را دربه انبارهای خانه ها ذخیره کنند .آنهم به حدی که نه امروز و نه فردا مورد مصرفشان قرار نمیگیرد واز همه اسفبارتر برخی یا بسیاری از فروشندگان وحتی شرکتهاکه به واقع تعهد خدمت به جامعه سپرده اند خود نیز به انبار کردن کالاهای مربوط بپردازند . بدیهی است حتی در کشور پررونق اقتصادی نیزاگر بهر بهانه ای بسیاری از مردم به فروشگاهها برای خرید مازاد مصرفشان هجوم ببرند و فروشندگان نیز کمبود ساختگی ایجاد کنند که نمی کنند ، قطعا کمبود ، بحران ، گرانی وحتی قحطی ایجاد میشود واز دولتهایشان کاری ساخته نیست . . لذ ا در وضعیت فعلی می بینیم که از یک سو برخی از عزیزان مسئول در دولت تحریمهایی که هنوز به آن صورت به اجرا درنیامده را علت تورم روانی بوجود آمده میدانند .ارسویی دیگر به دلیل بی اعتمادی برخی نسبت به آینده اقتصادی سپرده های بانکی خودرا از بانکها پس گرفته وهمراه با ذخیره های پولی درمنازلشان تبدیل به سکه و ارز ی مینمایند که بانک مرکزی ودولت در توزیع ونظارت برآنها سیاستگزاری مناسب نداشته اند واگر نگوییم علت اصلی بوده می توان گفت مزید بر علت شده است. چنین ذخیره هایی جز گرانی وکمبود مضاعف برای خود آنها و قشر متوسط و کم درآمد حاصل نمی نماید .
درهنگام بحرانهای اقتصادی ازجمله تورم ، رکود و حتی تورم رکودی سیاستهای پولی ومالی مناسب از جانب دولتها تا حدود زیادی موجب تعدیل وضعیت میشود .. وتی متاسفانه اینگونه عمل نشده است .
قشر کم درآمد و متوسط حقوق بگیرکه اکثریت جامعه را تشکیل میدهند ، بحمدالله به قناعت خوگرفته و لی بالاخره تحمل نیز استانه ای ای دارد وبیش ازآن ازپای خواهند افتاد بخصوص اینکه دولت در چنین برهه ای یارای کمک ومساعدت به آنان را نیزا نخواهد داشت . به جرات میتوان گفت براثر مطامع جمعی سودجویانی که متاسفانه درپهنه شهرهای بزرگ گسترده اند وهمچنین حالت روانی ناشی از کمبودها که به بسیاری دست داده ، به میزان حداقل دوسال نیاز کشور به دارو ، ابزار و وسایل یدکی اتومبیل ، برنج و حبوبات ، موادشوینده و ..... توسط برخی از فروشندگان یا افراد ی که هرکدام از ارزشها فاصله گرفته اند در انبارها ی مغازه ها حتی برخی از شرکتها ها وخانه ها جای گرفته و گرانی ناشی از کمبودهای ساختگی بر گرده قشر متوسط وکم درآمد فشار وارد می آورد.چنین ضایعه ای مشکل فرهنگی ماشده که باید چاره اندیشی شود تا لااقل گریبان نسلهای آینده را نگیرد .
تا اینجا یاد آوری بود از وضعیت موجودنرخ ارز و سکه واشاره مختصر بر چونی وچرایی آن .لکن وضعیت اسفناکی که ازاین رهگذر ، بسیاری از خانواده ها را گرفتار نموده است و به فوریت باید به حل آن اندیشسید و پرداخت ،زندانیان دربند بخاطر مهریه است که عمدتا پرداخت تعهدشان سکه طلا بوده که حتی نتوانسته اند به موقع آنهم به نرخ روز یعنی پایین تر از یک پنجم آن پرداحت نمایند و امروز پنج برابر یا بیشتر شده است وباید درزندان همچنان جیره خوار دولت بمانند . ازسویی نیز عده ای برحسب توان به روزشان مورد تایید دادگاه حمایت خانواده بگونه اقساطی پرداخت می نموده اند که با چنین افزایش قیمت بی سابقه روبرو شده اند و با توجه به گرانی و بیکاری که مزید برعلت است قادر به پرداخت تعهدات مقرر نیستند که نهایتا پرونده های قضایی و تلاتم در عرصه دادخواهی در این رابطه افزون خواهدشد .
ازدواجی که درسنت ما اعتماد و فاداری شرط آن بوده متاسفانه آداب و رسوم آن به دلیل چشم وهم چشمی و بعضا سود اندیشی از اعتماد فاصله گرفته وبه خرافاتی تازه آلوده شده که میزان مهریه آنهم سکه های هرچه بیشتر یکی از نمونه های آن است که در وضعیت فعلی مصیبت برای بسیاری فراهم نموده . بگذریم برخی از خانمهایی که به علت گران شدن سکه و گرانی قیمتها اگر بهر دلیلی وبهانه ای وسوسه شوند و مهریه خودرا که عندالمطالبه است درخواست کنند چه محشری به پا خواهد شد . وباز تصور کنیم ناسازگاریهایی که آخرین راه علاجش طلاق است ومرد باید با پرداخت مهریه که همان سکه های کذایی است خود وهمسرش را نجات دهد چگونه وبا چه توانی رهایی پیدا خواهندگرد که سازش تحمیلی برای زن و شوهر عذابی استالیم و سبب نابسامانی های دیگر .
حقیر بعنوان یک معلم با روحیه معلمی همچون محققی آنچه که واقع میشود را می بینم وبا فرضیه های ذهنی برچونی و چرایی آن می اندیشم .شاگردانی چه در دبیرستانها و دانشگاهها داشته ام و همواره باید ونبایدها را به آنان تاکید کرده ام و آرزوی کامیابی وکارایی آنان را داشته ام که بعضا به چنین معضلی دچار شده اند .
البته در تخصص من نیست که راه حل ارائه دهم این مهم در مسئولیت فقها ، قضات و وکلای دادگستری ، هیات حاکمه است تا با استفاده از خردجمعی با توجه به وضعیت پیش آمده به تجدید نظردر پرداخت سگه هایی که در زمان عقد بهای کمتری داشته ومرد براساس آن متعهد پرداخت شده بپردازند . مضافا اینکه بدیهی است زن نیز برحسب قانون حق دریافت آن را براساس نرخ روز دارد کما اینکه اگر ریال نیز بعنوان مهریه مشخص شده بود با نرخ روز تطبیق داده میشود . آنچه به نظر میرسد بعنوان مثال این است که از طریق تعدیل نظر در خصوص مدت زمان از رهگذر تقسیط آن یا هرچندماه یک سکه تازمان برقراری تعادل اقتصادی در جامعه تسهیل نسبی فراهم گردد . وبرای افراد دربند جهت مهریه راهکاری خداپسندانه عملی گردد .علی ایحال این درسی باشد برای جوانان وخانواده ها که کسب اعتماد ، ژرف اندیشی، وفاداری وایمان را بجای افزایش میزان سکه در هنگام خواستگاری و مراسم عقد سرلوحه نظر و عمل خود قرار داده و نسبت با آیین گذشته که عنایت به مهرالسته ، ارزش بود خیلی از آن فاصله نگیرند ونسبت به قول وقرار شان تعهد بسپارند .
سید محمود مشلیخی بازنشسته حوزه ستادی آموزش وپرورش . فعال فرهنگی