تحولات فناورانه، جهان را همچنان دچار تغييرات عظيمي ميكند. انتظار داريم با شتابگرفتن و تشديد تغيير موضعهاي جديد امسال، شاهد توسعههاي راهبردي و متحولكنندهاي در سال ۲۰۲۳ باشيم. الگوي رشد صنعت فناوري براساس تحقيقات MediaPeanut، حدود پنج تا ۶ درصد بهطور سالانه است. شما با آگاهي سريع از موج فناوريهاي ۲۰۲۳ ميتوانيد در مراحل اوليه پيدايش، آزمون و خطا كنيد و مزيت رقابتي خود را بهدست آوريد.
در اين مطلب ميخوانيد
- كدام فناوري در سال ۲۰۲۲ بيشترين استفاده را داشته است؟
- ۱- متاورس
- ۲- فناوريهاي ريموت
- ۳- فراخودكارسازي
- ۴- داده و آمارگيري
- ۴- هوش مصنوعي و يادگيري ماشين
- ۱۵ فناوري نوظهور برتر در سال ۲۰۲۳
- ۱-سيستم ايمني ديجيتالي
- ۲- مشاهدهپذيري كاربردي
- ۳- AI TriSM
- ۴- پلتفرمهاي ابري صنعت
- ۵- مهندسي پلتفرم
- ۶- درك ارزش وايرلس
- ۷- سوپراپها
- ۸- متاورس و وب۳
- ۹- محاسبات كوانتومي
- ۱۰- اعتماد به بلاكچين
- ۱۱- فناوري پايدار
- ۱۲- وايفاي ۶ و ۷
- ۱۳- فناوري پهپاد
- ۱۴- دوسكاپس (DevSecOps)
- ۱۵- روششناسي اسكرام بان (Scrumban)
- جمعبندي
پيشبيني چگونگي رفتار روندهاي مختلف هميشه دشوار است، با اينحال، تخمينها براي برخي از فناوريهاي جديد درست هستند. مردم از اين فناوريها استفاده كردهاند، آنها نيز بهخوبي پاسخ اعتماد مردم را دادهاند و احتمالا به سازمانها نيز در شروع سفر پر از نوآوري و رشدشان كمك خواهند كرد. در ادامه، به جذابترين فناوريهاي ۲۰۲۳ و پتانسيل بالقوهشان ميپردازيم. با ما همراه باشيد.
كدام فناوري در سال ۲۰۲۲ بيشترين استفاده را داشته است؟
بياييد قبل از ورود به بحث فناوريهاي ۲۰۲۳، نگاهي به عملكرد فناوريهاي جذاب سال ۲۰۲۲ بيندازيم.
بازار كريپتوكارنسي وارد زمستان كريپتويي شد و هياهوي پيرامون پرينترهاي سهبعدي نيز خوابيد. با اينحال، برخي فناوريها منصفانه عملكرد خوبي از خود نشان دادند.
پنج فناوري مطرح سال ۲۰۲۲ به شرح زير است:
۱- متاورس
متاورس، عبارتي كه با مطرح شدنش، غوغايي را در بازار تكنولوژي جهان بهوجود آورد و فراز و نشيب بسياري را به همراه داشت. هرروزه برندهاي بيشتري تصميم ميگيرند در متاورس حضور داشته باشند و تجربه كاربري بهتري در اين فضا بسازند.
۲- فناوريهاي ريموت
اين ابزارها به سازمانها و شركتهاي بزرگ كمك كردند تا بهرهوري، ارتباطگيري و همكاري بين كاركنان خود را افزايش دهند.
۳- فراخودكارسازي
كسبوكارها براي آزادسازي منابع مالي و انساني خود تصميم گرفتند تا فرآيندهاي كند، بيهوده و پر از خطاي خود را خودكار كنند.
۴- داده و آمارگيري
سازمانها به اعمال كلانداده، تجزيه و تحليل پرجزئيات و گزارشگيري بصري پرداختند تا بينش بهتري داشته باشند و تصميمهاي آگاهانه و عملي بيشتري بگيرند.
۴- هوش مصنوعي و يادگيري ماشين
AI و ML تبديل به عناويني شدهاند كه مدام اسمشان به گوش ميخورد و تقريبا در هر بخشي از كسب و كار كاربرد دارند.
۱۵ فناوري نوظهور برتر در سال ۲۰۲۳
۱-سيستم ايمني ديجيتالي
سيستم ايمني ديجيتالي يكي از فناوريهاي سال ۲۰۲۳ است كه از تركيب فناوري و روشهاي پيشرفته براي مقاومسازي اپليكيشنهاي حياتي در برابر باگها استفاده ميكند. بدين ترتيب، برنامهها راحتتر ميتوانند خودشان را بازيابي و خدماتشان را پايدار كنند، به مديريت خطرها بپردازند و كسبوكار خود را ادامه دهند. كسبو كارهايي كه در ايمني ديجيتالي سرمايهگذاري كردهاند، به گفته گارتنر حدود هشتاد درصد كمتر مشكل فني پيدا ميكنند.
مفاهيم پايه ايمني ديجيتالي شامل چند مورد از جمله مشاهدهپذيري، آزمايش هوش مصنوعي تقويتشده، مهندسي آشوب، اصلاح خودكار، مهندسي اطمينانپذيري سايت (SRE) و امنيت زنجيره تامين نرمافزار ميشود. همه اين مفاهيم دست به دست هم ميدهند تا خدمات پايداري عرضه شود و مشكلات سريعتر حل شوند. با اين كار، سيستمها به وضعيت عادي خود باز ميگردند و تجربه كاربري كمتر از قبل آسيب ميبيند.
۲- مشاهدهپذيري كاربردي
مشاهدهپذيري كاربردي به معناي توانايي نفوذ عميق به سيستمهاي توزيعشده مدرن براي شناسايي و تفكيك سريعتر و خودكار مشكلات است. شما از طريق مشاهدهپذيري كاربردي ميتوانيد بر وضعيت دروني سيستمهاي پيچيده نظارت كنيد. اين كار بهوسيله جمعآوري، مقايسه و آزمايش جريان پايداري از دادهها و پيداكردن مشكلات جهت رفع آن در زودترين زمان انجام ميشود.
مشاهدهپذيري را براي محافظت و عيبيابي برنامه بهكار ميگيرند. مشاهدهپذيري دادههايي مانند لاگها، متريكها، تريسها و منابع وابسته را از راه دور جمعآوري ميكند سپس، همه دادهها را در لحظه به هم مرتبط ميكند تا منابعي با اطلاعات متني جامع درباره رويدادهاي مدنظر فراهم شود. شما حتي ميتوانيد از ظرفيتهاي هوش مصنوعي، يادگيري ماشين و خودكارسازي براي حل مشكلات، بدون دخالت دست بهره ببريد.
۳- AI TriSM
اين عنوان مخفف AI Trust Risk & Security Management به معناي مديريت امنيت و خطر اعتماد هوش مصنوعي است. فناوري AI TriSM مطمئن ميشود هوش مصنوعي همان كاري را انجام دهد كه از او خواسته شدهاست؛ آن هم به روشي قابل اعتماد، منصفانه، قابل اتكا، موثر و امن.
فناوري AI TriSM كه يكي از فناوريهاي ۲۰۲۳ است براي محافظت از دادههاي مبادلهشده، مديريت حاكميت، محافظت از حريم خصوصي و شناسايي ناهنجاريها جهت مراقبت از فعاليتهاي حياتي سازمان شما نيز بهكار ميرود.
ما بايد بتوانيم به مدل هوش مصنوعي اعتماد كنيم تا همانطور كه طراحي شده وجود داشتهباشد، تعامل و عمل كند. هرگونه انحراف در سازمانهاي بزرگ عواقب شديدي دارد؛ سازمانهايي كه فرآيندهاي چندگانهاي را اجرا ميكنند، كاربران بسيار زيادي دارند، تراكنشهاي پايداري را مديريت ميكنند و پخش داده ناهمگوني دارند. AI TriSM از راهحلها و روشهاي مختلفي براي مديريت خطرات، ارسال هشدارها و ايفاي نقش خود استفاده ميكند.
۴- پلتفرمهاي ابري صنعت
شركتها با استفاده از پلتفرمهاي ابري صنعت خودشان ميتوانند در مديريت حجم كارشان چابكتر باشند. همچنين، با اين پلتفرمها ميتوانند تغييرات موجود در فرآيندهاي كسبوكار، تحقيق دادهها و رويههاي انطباق را شتاب ببخشند. هر شركت با تبديل نرمافزار، پلتفرم و زيرساختها به خدمات، موجب تطبيقپذيري دقيق، افزايش ارزش زمان و پاسخ به نيازهاي بخشهاي موازي صنعت خود ميشود.
طبق نظرسنجي گارتنر، چهل درصد از پاسخدهندگان از پلتفرمهاي ابري استفاده ميكنند. سازمانها تا سال ۲۰۲۷ از اين پلتفرمها براي سرعت بخشيدن به پنجاه درصد كارهاي حياتي كسبوكار خود استفاده ميكنند. پلتفرمهاي ابري صنعت از ظرفيت شركتها به علاوه دادههاي ادغامشده براي انطباق برنامهها با فراز و فرود بازار استفاده ميكنند.
۵- مهندسي پلتفرم
مهندسي پلتفرم يكي ديگر از فناوريهاي ۲۰۲۳ است كه از خودكارسازي و ظرفيتهاي خودسرويس براي بهبود تجربه توسعهدهنده و افزايش بهرهوري استفاده ميكند. اين كار به منظور افزايش سرعت دليوري برنامهها و تسهيل همكاري بين اپراتور و توسعهدهنده انجام ميشود. بدين ترتيب، فرآيند ساخت نرمافزارهاي سازمانهاي بزرگ از طريق ابزار و ظرفيتهاي قابل استفاده، مجدد بهروز ميشود.
خروجيگرفتن از نرمافزار در نزديكترين زمان ممكن نيازمند چرخه توسعهاي روان با حداقل هزينه اجرايي، ويژگيهاي سلفسرويسي، بارگذاري شناختي كاهشي، پيوستگي بيشتر، تاثيرگذاري بالاتر و همكاري يكپارچه است. مهندسي پلتفرم در ايدهآلترين حالت خود به دوبارهكاري و ساخت پلتفرمي با استفاده از مولفههاي استاندارد و فرآيندهاي خودكار گفته ميشود كه با نيازهاي كاربر نهايي همگام است.
۶- درك ارزش وايرلس
نسل بعدي وايرلس تنها بهدنبال برقراري ارتباط نيست، بلكه به بهينهسازي فرآيندها براي اعتمادسازي بيشتر، كاهش هزينهها و خطرات كمتر و بهرهوري بالاتر نيز كمك ميكند. فناوريهاي مختلف بيسيم با كار روي زيرساختي مشترك و بهرهگيري از ظرفيتها به تسهيل تغييرات يكپارچه در فضاي ديجيتالي ميپردازند.
هسته فني كمهزينه، يكپارچه، امن، اعتمادساز و مقياسپذير فناوري بيسيم آينده موجب كاهش سرمايهگذاريهاي مالي موردنياز ميشود. موج رو به رشد اينترنت اشيا بهتر از هر فناوري ديگري ميتواند از وايرلس جديد براي جمعآوري دادههاي محيطي استفاده كند. برنامههاي رديابي مكاني، تبديل انرژي، شناسايي راداري، فناوري ماهوارهاي نمونههايي هستند كه از اين فناوري استفاده ميكنند.
۷- سوپراپها
ابراپ يا سوپراپ يكي ديگر از فناوريهاي ۲۰۲۳ است و به اپليكيشنهايي گفته ميشود كه همهكارهاند و ميتوانند جاي چندين برنامه را در زندگي شخصي يا اكوسيستم كسبوكار پر كنند. پنجاه درصد جمعيت كاربران طبق آمار گارتنر، معمولا از سوپراپها استفاده ميكنند. ابراپها گاهي حتي داراي چندين افزونه يا ميني اپ نيز هستند كه كارايي و استفاده از آنها را بيش از پيش بالا ميبرد.
چنين پلتفرمهاي همهكارهاي به چندين جنبه مختلف از يك خدمت پاسخ ميدهند و نقش رابط كاربري يكساني را بازي ميكنند كه مناسب چند استفاده مختلف است. ابراپ برخلاف برنامههاي تككاره، به نياز همه اقشار مردم پاسخ ميدهد. ويچت چيني با ارائه قابليت پيامرساني، شبكه اجتماعي، خريد آنلاين، پرداخت و همچنين اسنپ ايراني با ارائه تاكسي آنلاين، خريد آنلاين، حمل بار، نوبت پزشك دو نمونه از سوپراپها هستند.
۸- متاورس و وب۳
از ديگر فناوريهاي ۲۰۲۳ متاورس و وب۳ است كه آمدهاند تا بعد كاملا متفاوتي به تعاملات و تجربيات روزمره ما ببخشند. واقعيت افزوده، هوش مصنوعي، واقعيت مجازي، يادگيري ماشين، اينترنت اشيا و بلاكچين دست به دست هم دادهاند تا دنياي مجازي متصل، امن و نفسگيري بسازند كه در آن آواتارمان تاثير مهمي روي زندگي شخصي و حرفهاي ما خواهد گذاشت. متاورس «دنياي دومي» را به رويمان باز ميكند كه فرصتهاي زيادي را براي ارتباطگرفتن با مصرفكنندهها در اختيار ما قرار ميدهد.
فروش و جوامع آنلاين در حال شكوفاشدن هستند. متاورس با رفتار و تعاملات آفلاين ما جفت ميشود و اطلاعاتشان را انتقال ميدهد تا براي شخصيسازي و تاثيرگذارتر كردن اين محيطهاي مجازي استفاده كند. كسبوكارها از متاورس براي غنيكردن ارتباطات، بالاكشيدن هويت برند، گسترش بازاريابي و افزايش فروش بهره ميبرند.
۹- محاسبات كوانتومي
يكي ديگر از فناوريهاي ۲۰۲۳، محاسبات كوانتومي است كه عملياتهاي كسبوكار و زنجيره ارزشهاي صنعت را به سطح ديگري پرتاب ميكند. فناوري محاسبات كوانتومي طبق گفته مككينزي پتانسيل آن را دارد كه تا سال ۲۰۳۵ به ارزشي بالغ بر ۷۰۰ ميليارد دلار برسد. محاسبات كوانتومي ميتواند به فناوريها شتاب بخشد، تحقيقات دارويي را تسريع كند و قفل رمزگذاريها را راحتتر بشكند.
محاسبات كوانتومي در وضعيت كوانتوم ذرات زيراتمي اتفاق ميافتد؛ جايي كه هر ذره داراي اطلاعاتي به نام بيتهاي كوانتومي يا كوبيت است. هر كوبيت از طريق درهمتنيدگي ميتواند با كوبيتهاي ديگر تعامل كند. همچنين، هر كوبيت ميتواند در آن واحد چندين مقدار داشته باشد. محاسبات كوانتومي بسيار سريعتر از محاسبات عادي است و تنها به كسري از حافظه براي انجام وظايفش نياز دارد.
۱۰- اعتماد به بلاكچين
يكي ديگر از فناوريهاي ۲۰۲۳ بلاكچين است. بلاكچين فناوري اعتمادسازي است كه در سال ۲۰۲۳ بيشتر به آن توجه خواهد شد. پايههاي اصلي بلاكچين را رمزگذاري، حريم خصوصي، كنترل جامعه، ثبات، قابليت رديابي و غيرمتمركزگرايي تشكيل ميدهند كه باعث اعتمادسازي آن ميشود. بلاكچين توانايي اعتبارسنجي و در نتيجه، افزايش امنيت، كاهش هزينهها، بالابردن سرعت و ايجاد اعتماد بهنفس را دارد. اين فناوري تمامي واسطهها را از ميان بردهاست و يك مسير امن براي رسيدن به هدف نهايي را ميسازد.
بلاكچين مانند سيستم حساب دفتري توزيعشدهاي براي ضبط، مديريت و انتقال اطلاعات عمل ميكند. با اين فناوري، دسترسي شفاف و ايجاد ارتباط بين دادهها در يك زنجيره ممكن و دستكاري آنها غيرممكن ميشود. بلاكچين ميتواند فرآيندهاي رواني را در محيطهاي مختلف از قراردادهاي هوشمند گرفته تا زنجيره تامين پيادهسازي كند.
۱۱- فناوري پايدار
چه ميشد اگر فناوري ميتوانست چارهاي براي ردگيري معيارهاي مرتبط با حداقلكردن ردپاي كربن دي اكسيد، پشتيباني از قوانين محيط زيستي و نظارت بر حاكميت اجتماعي بيانديشد؟ از آنجا كه در سال ۲۰۲۳ بهسر ميبريم انتظار ميرود تا بيشتر شاهد راهحلهاي ديجيتالي نوآورانه و تاثيرگذار جهت هدايت و نظارت بر اهداف سازگار با محيط زيست سازمانها باشيم. چنين راهحلهاي پيشرفتهاي باعث ميشود تا دوستي بيشتري با طبيعت داشته باشيم و دستاوردهاي محيط زيستي، اجتماعي و حاكميتي را محقق كنيم.
فناوري پايدار همچنين دست شما را در زمينه كاهش هزينهها، بهبود عملكرد انرژي و بهرهبرداري از داراييها ميگيرد. اين فناوري شتابدهنده خوبي براي اهداف سازمانهايي است كه ميخواهند سبزتر باشند و روند رو به رشدي را طي كنند. آنها ميتوانند از طريق فناوري پايدار به كنترل انتشار مستقيم آلودگيها، كاهش زبالهها، حداقلساختن انتشار غيرمستقيم آلودگي و غيره بپردازند. همه اين كارها به كمك هوش مصنوعي، فناوري ابري، سنسورهاي محيط زيستي قدرتگرفته از اينترنت اشيا، بررسي و غيره براي كنترل منابع انرژي و مديريت زباله انجام ميشود.
۱۲- وايفاي ۶ و ۷
وايفاي 6 802.11ax با سرعت ۹.۶ گيگابيت بر ثانيه از بسامد ۲.۴ و ۵ گيگاهرتزي و پهناي باند كانال ۱۶۰ مگاهرتزي پشتيباني كردهاست و روي پروتكل امنيتي WPA3 اجرا ميشود. در همين حال، وايفاي 7 802.11E با سرعت ۳۰ گيگابيت بر ثانيه از بسامد ۲.۴، ۵ و ۶ گيگاهرتزي و پهناي باند كانال ۳۲۰ مگاهرتزي پشتيباني ميكند و روي پروتكل امنيتي WPA3 اجرا ميشود.
هردو وايفاي ۶ و ۷ با سرعت بيشتر، لايه امنيتي مضاعف، نرخ انتقال بهتر، تاخير كمتر و اولويتبندي بهينهتر ترافيك، جهش بزرگي در شبكههاي بيسيم بودند. انتظار ميرود بازيهايي با گرافيك بالا، واقعيت افزوده، متاورس رو به رشد، استريم ويدئو 4K و 8K، اينترنت اشيا و حتي اتصال دفاتر از راه دور اين دو فناوري را براي تجربه بهتر خود پيادهسازي كنند.
۱۳- فناوري پهپاد
فناوري پهپاد آماده اوجگرفتن در سال ۲۰۲۳ است. زنجيرههاي تامين در حال حاضر مختل شدهاند و هر چيز پيشبينيناپذيري ميتواند روي حملونقل تاثير بگذارد و ارسالها را به تاخير بياندازد. اين مسئله منجر به سفارشهاي ناقص و خرابشدن روابط كسبوكاري ميشود. چه ميشد اگر كسبوكارها ميتوانستند ارسالهاي نزديكتر را به پهپادهاي هوايي بدون سرنشين بسپارند كه ميتوانند به دسترسيناپذيرترين مقاصد نيز بروند؟
انتظار ميرود علاوه بر صنعت لجستيك، از پهپادها در ساختوساز، كشاورزي، امنيت، رسانه و صنعت نظامي نيز استفاده شود. شركتهايي كه در صنعت پهپاد فعاليت ميكنند، بهدنبال كاهش هزينهها از طريق تقليل هزينه سوخت و كارهاي اضافي، كاهش ريسك، افزايش درآمدها و بهبود تصميمگيري براساس دادههاي جمعآوري شده همين دستگاهها هستند.
۱۴- دوسكاپس (DevSecOps)
امنيت ديگر چيزي نيست كه در چرخه عمر نرمافزار پشت گوش بياندازيد. كسبوكارهايي كه امنيت را به آخرين مراحل كار خود واگذار ميكنند، خطاهايي در كارشان پديد ميآيد كه نيازمند دوبارهنويسي كامل نرمافزار، تاخير در ورود به بازار و افزايش هزينههاي توليد است. در دوسكاپس (DevSecOps)، توسعهدهندگان كدهاي استانداردي مينويسند كه امنيت را در هسته اصلي خود قرار داده و كاركرد امن كدها را در هر فاز از قبل بررسي ميكنند.
اين متدلوژي از يك رويكرد خودكار در خط توليد نرمافزار استفاده ميكند تا آزمايشهاي امنيتي را با مسئوليت تمام افراد از نقطه شروع، كامل كند. اضافهكردن امنيت به عنوان بخشي از فرآيند باعث كاهش چرخه بازخورد و انتشار سريعتر محصول ميشود. در حوزه توسعه پروژه، دوسكاپس مفهوم جديد و بديعي است كه به ذهن ميرسد.
۱۵- روششناسي اسكرام بان (Scrumban)
اسكرامبان روش تازه مديريت پروژه است كه تركيبي از اسكرام (Scrum) و كانبان (Kanban) بهشمار ميرود. چارچوب اسكرامبان سعي دارد تا برنامههاي پيشبينيپذير، چابكي و ساختار اسكرام را با انعطافپذيري و بصريسازي كانبان تركيب كند. بدين ترتيب، جريان كاري پروژه چابكتر، موثرتر، با كارايي و بهرهوري بيشتري انجام ميپذيرد و اعضاي تيم نيز ميتوانند وظايف راهبردي خود را درست انجام دهند و فرآيندهايشان را بهبود بخشند.
اطمينان از تجزيه و تحليل كافي، تكرار در فواصل منظم، اولويتبندي در لحظه، نگهداشتن جريان كاري ادامهدار، تمركز روي زمان چرخه، كاهش پردازشهاي دستهاي، استفاده از نمودار گردشي و تنظيم جلسات روزانه از كاركردهاي اسكرامبان است. اسكرامبان راهحل فوقالعادهاي براي مراقبت از پروژههاي در حال اجرا، مهاجرت تيم از رويكرد اسكرام به رويكرد ديگر و افزايش انعطافپذيري بهشمار ميرود.
جمعبندي
تعقيب و گريز فناوريها هيچوقت از پا نميايستد؛ شما فاصله چنداني با پديده شگفتآور بعدي نداريد. شركتها براي اينكه در صدر بهترينهاي حوزه خود بمانند، بايد روي اين تغييرات سرمايهگذاري كنند. در غير اين صورت، احتمال عقبافتادن از رقبا و حتي نابودي كسبوكار بهوجود ميآيد.
تطبيقيافتن با فناوريهاي جديد اصلا كار سادهاي نيست. براي اين كار به سرمايهگذاري مالي، برنامه مدون تجاري، نقشه راه پر جزئيات، طرح مديريت تغيير، تحقق ارزش موردانتظار و ديگر اندازهگيريها نياز داريد. متاسفانه، رفتن به سمت اين كار بسيار پيچيده است اما نتيجه محصول بسيار دلنشين و عاملي جهت تحقق موفقيت است.