IT

شايد نزديك به ۸۰ درصد مباحثِ ميزگردها و كارگاه‌هاي داوس ۲۰۲۴ حول محور IT و هوش مصنوعي بودند. فضاي تئوريك اين مباحث تحت تاثير يك تحقيق مجمع جهاني اقتصاد پيرامون مخاطرات اقتصاد جهاني دو سال آينده از يك طرف و ۱۰ سال آينده از طرف ديگر بود. در مخاطرات دو سال آينده، ليست به ترتيب اهميت به صورت زيرارائه شده است: ۱) اطلاعات نادرست در فضاي مجازي (Misinformation)، ۲) رخدادهاي شديد آب و هوايي (Extreme Weather Events) ، ۳) دو قطبي‌هاي اجتماعي (Societal Polarization)، ۴) ناامني سايبري (Cyber Insecurity)، ۵) نزاع‌هاي مسلحانه بين دولت‌ها (Interstate Armed Conflict)، ۶) فقدان فرصت‌هاي اقتصادي (Lack of Economic Opportunities)، ۷) تورم (Inflation)، ۸) مهاجرت غير داوطلبانه (Involuntary Migration)، ۹) نزول اقتصادي (Economic Downturn)، ۱۰) آلودگي هوا (Pollution). مخاطرات ده سال آينده به ترتيب زير هستند: ۱) رخدادهاي شديد آب و هوايي، ۲) تغييرات اساسي دراكوسيستم‌هاي كره زمين، ۳) از بين رفتن حيات وحش و تخريب اكوسيستم، ۴) كمبودهاي منابع طبيعي، ۵) اطلاعات نادرست در فضاي مجازي، ۶) خروجي‌هاي منفي فناوري‌هاي هوش مصنوعي، ۷) مهاجرت غير داوطلبانه، ۸) ناامني سايبري، ۹) دو قطبي‌هاي اجتماعي و ۱۰) آلودگي هوا.

تفاوت ميان كشورها و بخش خصوصي آنها در سرعت دسترسي به فناوري‌هاي جديد براي مقابله با اين مخاطرات است. به تعبير يك وزير هوش مصنوعي، كشورهايي كه مجهز به هوش مصنوعي نيستند، در ميان ملل تمام شده تلقي خواهند شد. جوامعي كه در هوش مصنوعي آموزش نمي‌بينند، در عمل توانايي ايجاد اشتغال را از دست مي‌دهند. هوش مصنوعي به بهره‌وري، نوآوري، افزايش توليد، كسب سهم بازار بالاتر و رشد اقتصادي مي‌انجامد. به عنوان مثال شركت Qualcomm با BMW قرارداد بسته تا تمام امور يك خودرو از مسائل/هشدارهاي فني، ايمني، دسترسي به تعميرگاه و حتي گرفتن وقت از تعميرگاه را داخل خودِ خودرو تعبيه كند. با توجه به گرم شدن درجه هوا در منطقۀعربي خليج فارس طي دو دهۀ آينده، اين دولت‌ها با ايجاد رقابت ميان شركت‌ها به ارائه روش‌هاي مقابله با گرما از طريق هوش مصنوعي مبادرت ورزيده‌اند. اگر هوش مصنوعي در يك كشور رايج نشود، عملاً حكمراني سنتي بوده و از كوران تحولات بين المللي عقب مي‌ماند. امارات، هم مقامات را در هوش مصنوعي آموزش داده و هم از كلاس پنجم دبستان بچه‌هاي مدارس را با اين فناوري‌ها آشنا مي‌كند. چين حدود ۴۰۰ هزار شركت خصوصي در فناوري‌هاي جديد دارد. اين مقياس از رشد بخش خصوصي در چين، يك طبقه متوسط حدود ۴۰۰ ميليون نفري ايجاد كرده كه پيش بيني مي‌شود تا سال ۲۰۳۰ به ۸۰۰ ميليون نفربرسد كه ثروت قابل توجهي مستقل از دولت و حاكميت چين خواهند داشت. چين براي تسهيل اين نظام نوآوري و فعاليت، ۶۰۰ كنوانسيون بين‌المللي را قبول كرده تا خود را بخشي از جامعه جهاني معرفي كند و از اين طريق توانسته ۹ درصد از سرمايه‌گذاري خارجي را در كل جهان جذب كند. سهم چين در توليد جهاني حدود ۳۰ درصد است كه طي ۱۴ سال گذشته به طور مرتب رتبه اول را كسب كرده و در حال حاضر نرخ رشد ۵.۲ درصد را تجربه مي‌كند. يكي از چالش‌هاي بحث هوش مصنوعي اين است كه دقيقاً كدام قسمت‌ها به اشتغال بيشتر خواهد انجاميد. اين به نحوه سرمايه‌گذاري دولت‌ها در اين عرصه ربط پيدا مي‌كند. به عنوان مثال لايحۀ كاهش تورم (Inflation Reduction Act) و لايحه تراشه و علم (The CHIPS and Science Act) در آمريكا و سرمايه‌گذاري ۱۲۵ ميليارد دلاري هند در ساختار عمراني ديجيتال، محركه‌هاي رشد و توسعه هوش مصنوعي خواهند بود. پيش بيني مي‌شود بازار هوش مصنوعي در بهداشت و درمان در سال ۲۰۳۰ بالغ بر ۱۸۸ ميليارد دلار شود كه ۴۹ درصد آن در آمريكاي شمالي، ۲۳ درصد در اروپا، ۶ درصد در ژاپن و ۹ درصد در چين صرف خواهد شد. نوآوري در هوش مصنوعي تا ۴۰ درصد در آمريكا، ۲۷ درصد در چين و ۳۲ درصد در بقيه ۱۹۱ كشور جهان ثبت شده است. به طور طبيعي به ميزاني كه درآمد سرانه در كشورها افزايش مي‌يابد، بهره‌برداري از نوآوري‌هاي هوش مصنوعي نيز ارتقا پيدا مي‌كند. هم اكنون ارزش بازار نيمه هادي‌ها به بالاي ۶۰۰ ميليارد دلار رسيده است. تا سال ۲۰۳۰ نقش توليدات مبتني بر هوش مصنوعي حدود ۱۵.۷ تريليون دلار خواهد بود. هوش مصنوعي چالش هاي امنيتي فراواني را نيز به همراه داشته است. بنگاه‌ها به تناسب درآمد و وسعت فعاليت و سهم بازار، هزينه‌هاي فراواني در مراقبت از Data بنگاه هاي خود اعمال مي‌كنند. هزينه‌هاي امنيت سايبري همچنان در حال افزايش است. يكي از جلسات مفيد در اين رابطه، تحقيقات خانم نيتا فراهاني (Nita Farahany) بود كه مسائل حقوقي و اخلاقي مرتبط با استفاده از هوش مصنوعي را در كتابي تحت عنوان The Battle for Your Brain به رشته تحرير درآورده است.