دسته بندی: مقالات / تحقیقات فرهنگیان / اقدام پژوهی امروز, 16:25  چکیده  آموزش و پرورش جدید صحنه ای از یادگیری های متقابل از همه رسانه ها، افراد و تأثیرات فرهنگی همه جوامع است. خیلی از دانش آموزان از کوچک ترین وقایع جهان و محیط قبل از معلمان و مدیران خود آگاه می شوند و انتظارات خاصی از آن ها دارند. در چنین شرایطی، تغییر و اصلاح رفتار تابع درک عمیق علل رفتار است. به همین دلیل برای برقراری انضباط و اصلاح رفتار باید معلمان و مدیران اصول رفتار شناسی و برقراری انضباط را درک و نگرش های درست و عالمانه ای نسبت به آن داشته باشند تا در کارهای پرورشی خود موفق باشند. اینجانب محبوبه ظفری در اقدام پژوهی فوق تلاش نموده ام تا از رفتار خشونت آمیز دانش آموزان کلاسم جلوگیری کرده و راهکار های آن را در اختیار همکاران گرامی قرار دهم. رفتار خشونت آمیز‌ وسیله‌ ای رفتاری‌ است‌ که‌ فرد به‌ وسیله‌ آن‌ خواستار به‌ دست ‌آوردن‌ هدفی‌ دیگر است‌ و ابداً قصد حمله‌ به‌ دیگران‌ یا اذیت‌ کردن‌ آنها را ندارد. البته‌ در این‌ میان‌ ممکن‌ است‌ لطمه‌ ای‌ نیز به‌ کسی‌ وارد شود. مثلاً کودکی‌ بزهکار کیف‌خانمی‌ را می ‌رباید تا به‌ این‌ وسیله‌ مورد تشویق‌ و تأیید گروه‌ همسالان‌ قرار گیرد ممکن‌ است‌ رفتار خشونت آمیز‌ جنبه‌ انتقام‌ گیری‌ نیز داشته‌ باشد. یعنی‌ کودکی‌ که‌ مورد اذیت‌ و آزار قرار داده شده‌ و نتوانسته‌ خشم‌ خود را ابراز کند، اکنون‌ با رفتار خشونت آمیز‌ به‌ کاهش‌ اضطراب‌ خود می ‌پردازد. در این‌ جا رفتار خشونت آمیز‌ وسیله‌ ای‌ است‌ که‌ کودک‌ با توسل‌ به‌ آن‌ می ‌خواهد به‌ هدف‌ خود یعنی‌ کاهش‌ اضطراب‌ دست‌ یابد.  مقدمه  برای مقابله با رفتار های خشن دانش آموزان خاطی و پرخاشجو با سایر همکلای هایشان،باید قاطعانه جلوی چنین رفتار هایی ایستاد به آنان یاد آور شد که هیچگونه رفتار خشونت آمیز،قلدرمآبانه سر کلاس و در مدرسه نمیتوان تحمل کرد.ازطرف دیگر نحوه برخورد آموزگاران و مربیان مهم است زیرا بچه ها به راحتی از رفتار آن ها الگو برداری می کنند و در شرایط مشابه همان رفتار را از خود بروز می دهند.اگر معلمان و اولیای مدرسه خشونت دانش آموزان را با اعمال قدرت و تشدید سختگیری پاسخ دهند،آنان را به خشونت بیشتر و بروز هیجانات،عواطف و رفتار های منفی تشویق می کنند.معلمان باید دقت داشته باشند که از هر گونه تنبیه و واکنش های تند نسبت به دانش آموزان قلدر و خشن هرگز استفاده نکنند زیرا این کار باعث تشدید دانش آموز خاطی می گردد و رفتار های خشونت آمیز او را تشدید می نماید. آنها اگر برای برقراری نظم و انضباط کلاس ترجیح می دهند از روش های سختگیرانه و خشن استفاده کنند باید بدانند که شیوه اشتباه حل مشکل و اشتباه را به آنان یاد میدهند و دانش آموزان را به سوی رفتار های ضد اجتماعی هدایت میکنند. اصل و مبنای رفتار خشونت آمیز می‌تواند غریزی باشد و وجود چنین نیرویی در جهت صیانت ذات با نظام خلقت هماهنگی و سازش دارد و تنها نحوه بروز آن در جامعه است که تحت تأثیر عوامل تربیتی – اجتماعی می‌تواند متفاوت باشد. امروزه معلمان سعی می کنند که با رعایت اصول انضباطی قوانین را به دانش آموزان یاد آوری کنند و از آن ها هم توقع دارند که این قوانین را رعایت کنند.در این صورت ما کم تر شاهد آسیب های رفتار های تند که اثرات منفی آن ها به مراتب بیشتر است خواهیم بود.از آن جا که پسران بیشتر به رفتار های خشن عکس العمل های به مراتب بسشتری را نشان می دهند،مربیان و مدرسان باید سعی کنند که ویژگی های پرخاشجویانه آنان را شناسایی کرده و از آن جلوگیری کنند.برای مثال مربیان ورزش و تربیت بدنی می توانند از ساعات ورزش به عنوان زمانی برای تخلیه هیجانات و انرژی پسران استفاده کنند پس باید به ساعات ورزش توجه بیشتری شود.  بیان مسئله  رفتار خشونت آمیز یکی از رایجترین واکنشهای کودکان نسبت به ناراحتیها و ناکامی هاست که به منظور صدمه رساندن به دیگران ، کسب پاداش ، ارضای نیازها یا رفع موانع انجام می گردد . چون تمام اعمال و رفتارهای انسان دارای هدف است رفتار پرخاشگرانه نیز هدف دارد هدف ، مهم ترین عامل در توجیه نوع رفتار است . براساس شناخت هدف ، می توان بین اعمال و رفتارهای گوناگون وجه تمایز قائل شد و آنها را در زمره رفتارهای سالم یا پرخاشگرانه برشمرد . ممکن است دو عمل یکسان در یک زمان یا دو هدف متفاوت انجام گیرد که یکی رفتار سالم و دیگری رفتار پرخاشگرانه تلقی شود ، برای مثال کودکی را در نظر آورید که در حیاط مدرسه در حال توپ بازی است . اگر توپش به طور تصادفی و بدون آنکه اراده کند به شیشه پنجره بخورد و آن را بشکند ،این عمل رفتار خشونت آمیز نیست ، در حالیکه اگر توپش به صورت عمدی و به قصد شکستن شیشه بسوی پنجره پرتاب شود ، رفتارش پرخاشگرانه است ، از این رو ، در شناسایی و تعریف رفتار خشونت آمیز و رفتار پرخاشگرانه باید هدف از انجام دادن آن عمل مشخص شود . مهم ترین هدف زندگی ما رسیدن به شادی و نشاط و کم کردن خشم و استرس است . حرکت و فعالیت انسان برای دست یافتن به شادی است . اگر فضای آموزشی ما از نشاط و شادی خاصی برخوردار باشد نتیجه ی آن فراگیرانی شاد و با عزت نفس بالا و آرام خواهد بود و آینده سازان خوبی برای این مرزو بوم خواهند بود . رفتار خشونت آمیز انواع گوناگونی دارد و آشکارترین نمونه های آن عبارتند از : رفتار خشونت آمیز فیزیکی 2- تهدید کلامی 3- توهین کلامی 4- رفتار خشونت آمیز کلامی 5- شکایت 6- پرهیز و رفتار خشونت آمیز ارتباطی  توصیف وضع موجود  اینجانب … آموزگار پایه .. آموزشگاه …. شهرستان … هستم و مدت … سال است که سابقه خدمت در آموزش و پرورش دارم. در سال تحصیلی اخیر نکته ای که توجه مرا به خود جلب نمود رفتار خشونت آمیز تعدادی از دانش آموزان بود وبا توجه به شواهدی که داشته ام مسئله مورد نظرم که مشکل اخلاقی و انضباطی دانش آموزان به قرار زیر بود: در روزهای آغازین سال تحصیلی متوجه برخی رفتار خشونت آمیز و بی انگیزگی هایی از جانب تعداد کثیری از دانش آموزان شدم به حدی که این مسئله نوعی گریز و بیزاری از این دانش آموزان به من القا کرد. اما بعد از دو سه روز از سال تحصیلی متوجه شدم که دانش آموزان کمی آرامتر و متمایل تر به مدرسه شده اند و کمی جو مدرسه رو به دوستی پیش می رود و به این نتیجه رسیدم که می توان از در دوستی با ایشان وارد شد