كابوس ارزشيابي!/ كلاس هاي ضمن خدمت فرهنگيان با چه منطقي برگزار مي شود؟
ضمن خدمت فرهنگيان
برگزاري كلاس هاي ضمن خدمت كه بخشي از فرم ارزشيابي معلمان را تشكيل مي دهد موضوعي است كه در دولت يازدهم با سازوكاري متفاوت تشكيل مي شود و اعتراض بحق فرهنگيان را نيز به دنبال داشته است.
اختصاصي قدس آنلاين- سيد محمدحسن حسيني، دكتراي آموزش زبان انگليسي و دبير رسمي آموزش و پرورش ناحيه ۷ مشهد در وبلاگ خود مي نويسد: «بعد از ۲۱ سال خدمت وقتي رفتم تا از رتبه ارشد به خبره ارتقا پيدا كنم، مسئول مربوطه -در آموزش و پرورش مشهد- گفت كه كلاس هاي ضمن خدمت من براي اين ارتقا به حد نصاب نرسيده است! به خاطر افزايش حقوقم هم كه شده (حقوقم يك ميليون و ۷۰۰ هزار تومان) بايد چند ساعت ديگر در كلاس هاي ضمن خدمت شركت مي كردم.»
وي در ادامه مطلبش نوشته: «به اداره آموزش و پرورش ناحيه ۷ (مشهد) كه مراجعه كردم گفتند يك كلاس ۴۸ ساعته "توليد محتواي الكترونيكي" دارند. من به آنها گفتم كه اگر مدرس مي خواهند اين كلاس در حوزه علايق و تخصص هاي من هست و من اولين مقاله ام را در اين باره در سال ۱۳۸۵ به زبان انگليسي نوشتم و در يك جرنال معتبر در خارج از كشور چاپ كردم. اما آنها گفتند كه "استاد" دارند و به وجود امثال من احتياجي ندارند. البته من سال هاست كه با توجه به تخصصم در آموزش و پرورش درخواست انتقال دانش خودم را به همكاران از طريق كلاس هاي ضمن خدمت و يا حضور در گروه ها مي دهم كه متاسفانه حراست مانع اين امر مي شود.»
دكتر حسيني ادامه داده كه: «خلاصه اينكه من اين بار هم از روي ناچاري و با اكراه در آن كلاس ضمن خدمت شركت كردم. "استاد"ي كه انتصاب كرده بودند يك آقاي ليسانس رياضي بود كه در اين ۴۸ ساعت كه وقت با ارزش ما كه حدود ۴۰ نفر بوديم را گرفت بيشتر به گفتن خاطرات و مسايل شخصي پرداخت. تنها مورد مفيدي كه در اين ۴۸ ساعت آموزش داد "طرز ساخت اي ميل و وبلاگ" بود! البته در جلسه آخر يك معلم آوردند تا درباره "راه ميلياردر شدن" سخنراني كند! به محض اينكه اين استاد معظم گفت مي خواهد روش ميلياردر شدن را به ما آموزش دهد من كلاس را ترك كردم. بعدا از همكاران شنيدم كه در آخر سخنراني شان گفته بود اگر مي خواهيد به راز ميلياردر شدن من پي ببريد بايد كتاب من را بخريد و ...! تقريبا از همان آغاز همه ما نسبت به اين كلاس ها چندين بار به مسئولان اعتراض كرديم اما هيچ كس توجهي نكرد.»
آخرين بند از صحبت هاي دكتر حسيني هم اين است: «حالا بعد از چند ماه از آن زمان كه براي تاييد اين كلاس ها در سايت ضمن خدمت فرهنگيان مراجعه كردم همان مسئولان گفتند اين كلاس ها مورد تاييد ما نيست و بنابراين آن را تاييد و ثبت نمي كنيم! حالا سوال ما اين است كه آيا ما بايد چوب بي برنامگي و بي تدبيري شما را بخوريم؟»
اينها فقط گفته هاي يك نفر نيست! رضا نيك انديش، كارشناس ارشد برنامه ريزي شهري هم در جاي ديگر نوشته است: «چندسالي است كه هرسال يكي، دو آزمون براي امتيازدهي و ارتقاي شغلي فرهنگيان برگزار مي شود. جدا از عواملي همچون كيفيت و زيرساخت بسيار بد اينترنت، سرعت بسيار پايين و مشكلات برگزاري آزمون هاي اينترنتي آن هم به صورت همزمان، شاهد بنا نهاده شدن رسم بسيار زشتي هستيم و آن اخذ وجه، به ازاي يك آزمون بسيار كم هزينه و از نظر اجرا در سطح بسيار سطح پايين هستيم.»
نيك انديش ادامه داده كه: «در اين مورد خاص براي يك آزمون ۲۰ سوالي، بدون اينكه كتاب آن براي فرهنگيان ارسال شود از هر نفر مبلغ ۵ هزار تومان اخذ مي شود كه با توجه به جمعيت تقريبي كل كاركنان مجموعه آموزش و پرورش به رقمي بالغ بر ۱۰ ميليارد تومان مي رسيم. اين در حالي است كه اگر هزينه گران ترين سرور اينترنتي را براي سايت مذكور، با بالاترين سرعت موجود كشور در نظر بگيريم يعني با پهناي باند ۲۰ TB سايت مذكور بايد هزينه ناچيز ۲ ميليون توماني آن هم به ازاي يك ماه به سرور خود پرداخت كند!»
وي با طرح اين سوال كه چرا فرهنگيان بايد براي دوره هاي آموزشي مرتبط با مجموعه خود هزينه پرداخت كنند؟ هم نوشته: «هر چند آموزش و پرورش پيش دستي كرده و به اين سوال جوابي غيراقناع كننده داده با اين مضمون كه "با توجه به آنكه دوره فوق الذكر توسط معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد اجرا مي شود و تمامي مبلغ دريافتي با توجه به سرويس هايي كه معاونت قرآن و عترت وزارت ارشاد مي دهد، به حساب آن وزارت خانه رفته و آموزش و پرورش هيچ گونه مسئوليتي درخصوص نحوه اجراي آن دوره نخواهد داشت."»
نيك انديش به عنوان آخرين حرف هم گفته: «شايد عنوان شود هداياي براي نفرات برتر در نظر گرفته مي شود. اگر حتي به ۵۰۰ نفر برگزيده هديه يك ميليون توماني داده شود باقيمانده اين مبلغ سنگين چه مي شود؟»
گفته ها و صحبت هاي قشر فرهنگي جامعه در حالي است كه فرم هاي ارزشيابي و بالتبع كلاس هاي ضمن خدمت كه يكي از موارد ارتقاي شغلي فرهنگيان است بعد از گذشت چندماه از آغاز سال تحصيلي به مدارس ارائه شده است. فرمي كه ميزان دريافتي و حقوق معلمان را معلوم مي كند!
هرچند بررسي اين فرم ارزشيابي كه توسط سازمان مديريت ابلاغ مي شود و "فقط مختص آموزش و پرورش نيست" و به همين دليل معلمان و فرهنگيان را با مشكل مواجه كرده جاي بحث و گفتگو دارد اما قصد اين مطلب بررسي كلاس هاي ضمن خدمت است.
هر ۱۰ ساعت كلاس ضمن خدمت، ۱ امتياز دارد و هر دبيري بايد ۶۰ ساعت كلاس ضمن خدمت را بگذراند تا بتواند ۶ امتياز اين بند از فرم ارزشيابي را كسب كند. استاد اين كلاس ها هم همان دبيري است كه عمدتا به انتخاب مدير مدرسه يا مقامي قدري از او بالاتر، انتخاب مي شود. مولف كتاب هم مي آيد و براي اين استادان منتخب آنچه نوشته است را دوره مي كند. و آن مطالب را همان استاد آموزش ديده به معلمان ديگر آموزش مي دهد.
در هركلاس كم و بيش ۸۰ نفر ي هستند از مناطق مختلف آموزشي؛ و براي امسال پايه دهم مثلا ۳۲ ساعت سواد رسانه اي و ۲۴ ساعت عربي در نظر گرفته اند. و معلمان بايد سر كلاسي بنشينند كه استادش عملا نه سواد آن كتاب را دارد و نه كتاب به درستي تدوين شده است.
زمان كلاس ها هم بايد خارج از زمان كار معلم ها باشد، يعني مثلا معلمي كه در منطقه ۷ تهران زندگي مي كند و منطقه آموزشي اش منطقه ۱۵ است، بايد هر روز حدود ساعت ۵و نيم از منزل خارج شود تا بتواند به موقع سر كلاس درس حضور داشته باشد؛ به موقع سركلاس حاضر بودن هم بندي از فرم ارزشيابي است البته.
با اين وصف همين معلم در حالت طبيعي و روزهاي عادي حدود ساعت ۳ بعدازظهر (ناهارنخورده) به منزل مي رسد، اما اگر قرار باشد در كلاس ضمن خدمت شركت كند ساعت رفت و آمد قدري متفاوت مي شود، در حقيقت همين معلم ناهارنخورده، پس از ساعت ها تدريس بايد سر كلاسي حاضر شود كه اگر استاد، استاد هم باشد باز هم چيزي ياد نخواهد گرفت.
و به اين اضافه كنيد زماني را كه معلم پس از پايان و تعطيلي مدرسه عازم كلاس ضمن خدمت مي شود؛ آن هم در منطقه آموزشي ديگري.
دوره هايي كه البته امكان شركت حضوري هم دارد؛ و مثلا اگر براي پايه هاي سوم و چهارم دوره حضوري پيش بيني نشود آنها مجبورند تمام ساعت هاي شان را در دوره هاي مجازي شركت كنند و بابتش ۵ هزار تومان بپردازند، دقيقا همان زمان ورود به سايت. ۵هزارتومان براي درسي كه حتي امتحانش هم مجازي برگزار مي شود.
حالا اگر معلم فيزيك و رياضي باشي، قطعا نمي تواني حجم كتاب را در هفته اي ۲۴ ساعت، تمام كني و مجبوري خودت و بچه ها را به مدرسه بكشاني تا كتاب تمام شود. بنابراين بچه ها و معلم هاي فيزيك و رياضي بايد بعدازظهرها يا پنجشنبه هايشان را هم در مدرسه باشند! ساعت هايي را كه بخاطرش اضافه كار و تشويقي نمي گيرند. و معلم هم عملا نمي تواند در دوره هاي ضمن خدمت شركت كند تا ۱۲۰ امتيازش را كامل بگيرد.
به نظر مي رسد ايرادهايي كه معلمان به اين سيستم وارد مي كنند، مانعي جدي است كه اگر از سر راه برداشته نشود سرانجام با فرهنگياني مواجه خواهيم بود كه اگر خود مايل به آموختن نباشند، سيستم اطلاعات زيادي به آنها عرضه نمي كند و اين يعني ادامه حضور معلماني در مدارس كه نه اطلاعاتي به روز دارند و نه مهارت هايي قابل اعتنا. در حالي كه اگر معلم دانا و توانا باشد، اين ويژگي ها را به دانش آموزان منتقل مي كند و نسلي تربيت مي شود كه مي تواند منشأاثر باشد.